HÜCRE VE BÖLÜNMELER ÖDEVPEDİA 2

Fen Ansiklopedisi sitesinden
19.41, 5 Aralık 2022 tarihinde Fenpedia (mesaj | katkılar) tarafından oluşturulmuş 13757 numaralı sürüm
DİĞER 7. SINIF ÖDEVPEDİA İÇİN

‎‎GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ ‎‎GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ 2 ‎‎GÜNEŞ SİSTEMİ VE ÖTESİ 3 ‎‎HÜCRE VE BÖLÜNMELER ‎‎HÜCRE VE BÖLÜNMELER 2 ‎‎HÜCRE VE BÖLÜNMELER 3 ‎‎HÜCRE VE BÖLÜNMELER 4 KUVVET VE ENERJİ KUVVET VE ENERJİ 2 KUVVET VE ENERJİ 3 SAF MADDE VE KARIŞIMLAR SAF MADDE VE KARIŞIMLAR 2 SAF MADDE VE KARIŞIMLAR 3 SAF MADDE VE KARIŞIMLAR 4 IŞIĞIN SOĞURULMASI

HAFTALIK OLARAK OKUL PLANINA GÖRE O HAFTA İŞLENEN KONULAR İLE ALAKALI OLARAK HAZIRLANAN ÖDEVPEDİA'YA HER ÇARŞAMBA YENİ BİR SAYFA EKLENMEKTEDİR. SİTEDE VAR OLAN BÜTÜN ÇALIŞMALAR OKUL BİLGİLERİNİ PEKİŞTİRME AMAÇLIDIR. BU NEDENLE ÖNCELİK OKUL DERSLERİ VE ÖDEVLERİ OLMALIDIR!

HÜCRE BÖLÜNMESİ

Hücre bölünmesi, tek hücreli canlıların çoğalması, çok hücreli canlıların büyümesi, erkek ve dişi eşey hücrelerinin meydana gelmesi için gerekli biyolojik olaydır. Belirli bir büyüklüğe ulaşan hücrelerden, yeni hücreler oluşmasına hücre bölünmesi denir. Hücre bölünmesi tüm canlılarda görülür. Hücreler, büyüme, gelişme, yaraların onarılması ve üreme hücrelerini oluşturmak için bölünür. Hücrelerde genel olarak mitoz ve mayoz bölünme olmak üzere iki çeşit bölünme vardır.

Mitoz Bölünme

Mitoz bölünme çok hücreli canlılarda büyüme, gelişme ve yaraların onarılması, tek hücreli canlılarda ise üremeyi sağlar. Mitoz bölünmede, önce çekirdek bölünmesi devamında ise sitoplazma bölünmesi gerçekleşir. Mitoz bölünme birbirini takip eden evrelerden oluşur.

Mitoz Evreleri:

Mitoz bölünme başlamadan önce hazırlık evresi gerçekleşir. Hazırlık evresinde DNA kendini eşler, kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur.

  1. Mitoz bölünme başlamadan önce DNA kendini eşler ve kalıtsal madde miktarı iki katına çıkar. Kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur.
  2. Çekirdek zarı ve çekirdekçik erimeye başlar. Hayvan hücrelerinde sentrozomlar zıt kutuplara çekilmeye başlar ve iğ iplikleri oluşur.
  3. Kromozomlar hücrenin ortasında tek sıra hâlinde dizilir.
  4. Kardeş kromotitler birbirinden ayrılarak hücrenin karşılıklı kutuplarına çekilir. Her kromozom iki kromotitten oluşur ve bunlara kardeş kromotitler denir.
  5. Çekirdek zarı ve çekirdekçik tekrar oluşur. İğ iplikleri kaybolur. Bu evrede çekirdek bölünmesi tamamlanır, sitoplazma bölünmesi başlar.
  6. Sitoplazma bölünmesi tamamlandığında kalıtsal özellikleri aynı olan iki yeni hücre meydana gelir. Mitoz bölünmede hücrelerin kromozom sayısı sabit kalır.

Mitoz Bölünmenin Özellikleri:

  • Vücut hücrelerinde görülür.
  • Bir hücreden iki hücre oluşur.
  • Oluşan yavru hücreler ana hücre ile aynı kalıtsal özelliktedir.
  • Kromozom sayısı değişmez.
  • Mitoz bölünme eşeysiz üremenin temelidir.
  • Bir hücre birden fazla mitoz bölünme geçirebilir.
  • Mitoz bölünme çok hücrelilerde büyüme, gelişme ve yaraların onarılmasını sağlar.
  • Mitoz bölünme tek hücrelilerde üremeyi sağlar.
Olgunlaşmış alyuvar hücreleri, sinir hücreleri, üreme hücreleri çizgili kas hücreleri retina hücreleri mitoz bölünme geçirmez.

1 Mitoz bölünme aşamaları aşağıda karışık olarak numaralandırılmıştır. Mitoz bölünmenin aşamaları hakkında verilen bilgilerin bu aşamalardan hangisine ait olduğunu kutucuklara yazınız.


A

B

C

D

E

F

1-

İlk aşama olan bu evrede DNA'nın kendini eşler. Hücrenin bölünmeye hazırlandığı evredir.
2-

Çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşur ve iğ iplikleri kaybolmaya başlarlar.
3-

Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur. Kromozomlar hücrenin orta kısmına doğru hareket etmeye başlar.
4-

İğ iplikleri kısalır. Birbirinden ayrılan kardeş kromozom parçaları zıt kutuplara doğru çekilmeye başlar.
5-

Kromozomların en belirgin olduğu evredir. Kromozomlar hücrenin ortasına dizilirler.
6-

Sitoplazma bölünmesi tamamlanmış ve birbirinden farklı iki yeni hücre meydana gelmiştir.

2 Mitoz bölünme aşamaları aşağıda karışık olarak numaralandırılmıştır. Bu aşamaları hakkında verilen bilgilere göre oluşum aşamasını aşağıdaki tabloda uygun şekilde yerleştiriniz.

A- İlk aşama olan bu evrede DNA'nın kendini eşler. Hücrenin bölünmeye hazırlandığı evredir.

B- Çekirdek zarı ve çekirdekçik oluşur ve iğ iplikleri kaybolmaya başlarlar.

C- Çekirdek zarı ve çekirdekçik eriyerek kaybolur. Kromozomlar hücrenin orta kısmına doğru hareket etmeye başlar.

D- İğ iplikleri kısalır. Birbirinden ayrılan kardeş kromozom parçaları zıt kutuplara doğru çekilmeye başlar.

E- Kromozomların en belirgin olduğu evredir. Kromozomlar hücrenin ortasına dizilirler.

F- Sitoplazma bölünmesi tamamlanmış ve birbirinden farklı iki yeni hücre meydana gelmiştir.

ABCDEF
1. Aşama
2. Aşama
3. Aşama
4. Aşama
5. Aşama
6. Aşama


AŞAĞIDA YER ALAN KAVRAMLARI, VERİLEN CÜMLELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN ŞEKİLDE YERLEŞTİRİNİZ.
Organel Olgun Alyuvar Stoplazma Dört Sinir Vücut Çekirdek Kromozom Kas Boğumlanma

1

Mitoz Bölünme

hücrelerinde görülür.

2

Ard arda iki kez mitoz bölünme geçiren bir hücreden

tane hücre meydana gelir

3

Mitoz bölünme geçiren bir hücrenin

sayısı değişebilir.

4

Mitoz bölünme geçiren bir hücrenin

sayısı değişmez.

5

Mitoz bölünme

,

ve

hücrelerinde görülmez.

6

Mitoz bölünme

ve

olmak üzere iki aşamada gerçekleşir.

7

Hayvan hücrelerinde sitoplazma bölünmesi

ile gerçekleşir.

AŞAĞIDA VERİLEN BİLGİLER DOĞRU İSE "D", YANLIŞ ISE "Y" SEÇENEĞİNİ SEÇİNİZ.

1

D Y
Üreme hücreleri mitoz bölünmeyle oluşur.
Tek hücreli canlılarda üreme mitoz bölünmeyle gerçekleşir.
Hücre bölünmesi tüm canlılarda gözlemlenir
Mitoz bölünme sonucu birbirinin benzeri iki yeni canlı meydana gelir.
Sinir hücreleri mitoz bölünmeyle çoğalabilirler.

2

D Y
Mitoz geçirmiş olan bir hücre tekrar mitoz bölünme geçiremez.
Mitoz bölünme sadece çocukluk ve ergenlik dönemlerinde gerçekleşir.
Kesilen elimizin iyileşmesi mayoz bölünme ile gerçekleşir.
Bitki hücrelerinde sitoplazma bölünmesi ara lamel ile gerçekleşir.
Mitoz bölünme ile oluşan yeni canlılar ana canlıdan farklı kalıtım özelliklerine sahip olurlar.

AŞAĞIDAKİ ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1 Mitoz bölünme ile alakalı aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

A) Tek hücreli canlılarda büyümeyi sağlar.
B) Çok hücreli canlılarda yaraların iyileşmesini sağlarlar.
C) Çok hücrelilerde büyümeyi sağlarlar.
D) Tek hücreli canlılarda üremeyi sağlarlar.

2

Mitoz bölünme sonucu birbirine benzer iki yeni hücre meydana gelir.
D Y
Oluşan hücreler bölünme geçiren ana hücre ile farklı genetik özelliklere sahip olurlar. Mitoz bölünmede önce sitoplazma daha sonrada çekirdek bölünmesi gerçekleşir.
D Y D Y
1.Kapı 2.Kapı 3.Kapı 4.Kapı

Yukarıdaki şemada ilk ifadeden başlayarak ifade doğru ise "D", yanlış ise "Y" yolunu takip edersek hangi kapıdan çıkış yaparız?

A) 1.Kapı
B) 2.Kapı
C) 3.Kapı
D) 4.Kapı

3 Aşağıda mitoz bölünmede gözlemlenen X, Y ve Z aşamaları gösterilmiştir.

Gösterilen bu aşamalar mitoz bölünme esnasında hangi sırayla gerçekleşmiştir?

A) X-Y-Z
B) Y-X-Z
C) X-Z-Y
D) Z-X-Y

4

MİTOZ BÖLÜNME
↓Gerçekleştiren
Hücreler↓
↓Oluşan
Hücre Sayısı↓
↓Kromozom
Sayısı↓

Bir hücrenin mitoz bölünmesi ile alakalı olarak hazırlanan yukarıdaki şemada;

  1. ★ yerine "vücut hücreleri" yazılabilir.
  2. ■ yerine "iki katına çıkar" yazılabilir.
  3. ▲ yerine"iki katına çıkar" yazılabilir.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

A) 1 ve 2
B) 2 ve 3
C) 1 ve 3
D) 1, 2 ve 3

5 Aşağıda olaylar mitoz bölünmenin canlılar için neden önemli olduğu konusunda örneklerdir

  1. Kopan bir menekşe yaprağı köklendirilerek yeni menekşe bitkisi elde edilir.
  2. Bir fidanın zaman içerisinde büyük bir ağaca dönüşür.
  3. Kırılan kemik zaman içerisinde kaynayarak iyileşir.

Verilen örneklerin temsil ettiği olaylar aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru olarak verilmiştir?

1 2 3

A)BüyümeÜremeOnarılma
B)ÜremeBüyümeOnarılma
C)OnarılmaÜremeBüyüme
D)ÜremeOnarılmaBüyüme

6 Mitoz bölünmenin evreleri karışık olarak aşağıda ifade edilmiştir.

I- Kromozomlar ekvatora dizilirler.

II- DNA eşlemesi gerçekleşir.

III- Çekirdek zarı kaybolor ve kromozomlar belirginleşir.

IV- Hücre iki çekirdekli bir hal alır.

Bu evrelerin bölünme sürecindeki doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisidir?

A) I-II-III-IV
B) II-III-I-IV
C) III-II-IV-I
D) II-I-IV-III


TEST

1 Aşağıda bir hücrenin geçirdiği bölünmeler sonucu oluşan yeni canlılar tasvir edilmiştir.

Bu hücrenin geçirmiş olduğu bölünme çeşidi ile alakalı olarak aşağıda verilen şıklardan hangisinde hata yapılmıştır?

A) Sperm ve yumurtanın oluşmasını sağlayan bir bölünme çeşididir.
B) Bitkini büyümesini ve insandaki yaraların onarılmasında gerçekleşen bir bölünme şeklidir.
C) Tek hücreli canlıda gerçekleşiyorsa buna üreme denilir.
D) Oluşan 4 hücre kalıtsal açıdan birbirinin aynısıdır.

2 Mitoz bölünme büyüme, gelişme, yıpranan dokuların onarılması ve bazı canlılarda da üremeyi sağlar.

I. Mitoz bölünme tek hücreli canlıların üremesinde görev alır.

II. Çok hücreli canlılarda mitoz sadece büyüme ve gelişmeyi sağlar.

III. Mitoz tüm canlılarda görülür

IV. Çok hücreli canlıların üremesinde mitozun etkisi yoktur.

Yukarıdakilerden hangileri mitoz bölünme ile ilgili yanlış bilgidir?

A) I ve II
B) II ve III
C) II ve IV
D) I ve III

3

Mitoz tüm canlılarda aynı şekilde gerçekleşir.
D Y
Mitoz bölünme sonucunda iki hücre oluşur. Mitoz aşamalar halinde gerçekleşir.
D Y D Y
1.Çıkış 2.Çıkış 3.Çıkış 4.Çıkış

Verilen bilgilerin doğru(D) yada yanlış(Y) olmasına göre ilerlendiğinde hangi çıkışa ulaşır?

A) 1.Çıkış
B) 2.Çıkış
C) 3.Çıkış
D) 4.Çıkış

4 Mitoz bölünme geçiren bir hücrede kromozomlar oluştuktan sonra, birbirini takip eden evrelerden bazıları aşağıda gösterilmiştir.

?

Bu şekilde “?” ile gösterilen yere aşağıdaki evrelerden hangisinin resmi gelmelidir?

A)
B)
C)
D)

5 Aşağıda mitoz bölünme geçirmekte olan bir hücrenin görselleri sırasıyla numaralandırılmıştır.

Bu hücre ile alakalı olarak aşağıda yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır.

A) Oluşan hücrelerin organel sayıları ve büyüklükleri birbirinden farklı olabilir.
B) Oluşan hücrelerin kromozom sayıları ana hücrenin yarısı kadar olacaktır.
C) V. şekilde boğumlanma ile hücre zarı bölünmektedir.
D) I. şekilde bölünme için gerekli olan hazırlık yapılmaktadır.

6 Aşağıda mitoz bölünmenin bir aşaması verilmiştir.

Aşağıdakilerden hangisi bu aşamadan daha önce gerçekleşmez?

A) Kromozomlar belirginleşir.
B) Kromozomlar hücrenin ortasında dizilir.
C) İğ iplikleri kaybolur.
D) Çekirdek zarı kaybolur.

7

I. Sitoplazma boğumlanması
II. Kalıtım maddesinin eşlenmesi
III. Ara lamel oluşumu
IV. Çekirdek zarının eriyerek kromozomların belirginleşmesi

Yukarıda mitoz bölünme ile ilgili verilen olaylardan hangisi ya da hangileri hem bitkiler hem de hayvanlar için ortaktır?

A) I ve III
B) I, II ve IV
C) II ve IV
D) II ve III

8 Aşağıda verilen yorumlardan doğru olanlara (D) yanlış olanlara (Y) seçeneği işaretlenmelidir.

D Y
Mitoz insanlarda ömür boyu devam eder.
Fasulye tohumunun büyüyerek yeni bitkiyi oluşturmasında mitoz etkilidir.
Kertenkele mitoz bölünme ile ürer.
Yaralandığımızda yaranın iyileşme sürecinde mitoz bölünme etkilidir.

Şekildeki gibi işaretlenen uygulama tablosunda hangi renk bilgide yanlış yapılmıştır?

A) Sarı
B) Yeşil
C) Mavi
D) Pembe