MEVSİMLER VE İKLİM ÖDEVPEDİA 3

HAFTALIK OLARAK OKUL PLANINA GÖRE O HAFTA İŞLENEN KONULAR İLE ALAKALI OLARAK HAZIRLANAN ÖDEVPEDİA'YA HER ÇARŞAMBA YENİ BİR SAYFA EKLENMEKTEDİR. SİTEDE VAR OLAN BÜTÜN ÇALIŞMALAR OKUL BİLGİLERİNİ PEKİŞTİRME AMAÇLIDIR. BU NEDENLE ÖNCELİK OKUL DERSLERİ VE ÖDEVLERİ OLMALIDIR!

Madde Madde Mevsimler ve İklim
21 Haziran tarihinde Güneş ışınları Yengeç dönencesi ’ne dik olarak gelir. Kuzey yarım kürede en uzun gündüz yaşanır ve yaz mevsimi yaşanmaya başlar. Bu tarihten sonra gündüzler kısalmaya geceler uzamaya başlar.
Kuzey yarım kürede 21 Mart tarihinden 23 Eylül tarihine kadar gündüz süresi gece süresinden fazladır. 23 Eylül tarihinden 21 Mart tarihine kadar gece süresi gündüz süresinden fazladır.
Kuzey yarım kürede ve güney yarım kürede yaşanan mevsimler, gece gündüz süresindeki değişimler, gölge boylarındaki değişimler birbirinin tersidir.
Kuzey yarım kürede gerçekleşen olayları öğrendiğimizde güney yarım kürede tersi gerçekleşecektir.
Kuzey yarım küreye yaz aylarında Yengeç dönencesi ve yakınlarına Güneş ışınları yere dik açıyla gelir. Birim alana düşen enerji miktarı artar.
Ekvator bölgesinde yıl boyunca gece ve gündüz süresi eşittir.
Kuzey ve güney yarım kürelerde sadece 21 Mart ve 23 Eylül tarihinde gece gündüz eşitliği vardır.
Güneş ışınları dik açılarda geldiğinde birim alana düşen enerji (ısı) fazladır, daha dar alana etki eder.
Yaz mevsiminde birim alana düşen enerji (ısı) kış mevsimine göre fazladır. Güneş ışınları kış mevsimine göre dik açıyla düşer, öğle vakti gölge boyu kısadır. Gündüz süresi uzun, gece süresi kısadır.
21 Haziran tarihinde Dünya üzerindeki herhangi bir noktadan kuzeye doğru gidildikçe gündüz süresi uzar.
Öğle vakti kuzey yarım kürede Güneş ışınları güney yönünden gelir, cisimlerin gölgesi kuzey yönünde oluşur. Güney yarım kürede Güneş ışınları kuzey yönünden gelir, cisimlerin gölgesi güney yönünde oluşur.
Bir bölgedeki iklim değişikliğinden bahsedilebilmesi için (30-35 yıl) hava olaylarının ortalamasına bakılmalıdır.
Bir bölgede belirli bir alanda yaşanan hava olayı o bölgenin iklim özellikleri ile aynı olmayabilir.
Hava sıcaklıklarının aynı olduğu farklı günlerde farklı hava olayları görülebilir. (Bir yerde hava açık iken diğer yerde parçalı bulut olabilir.)
Hava durumu ile ilgili bilgiler kısa süre içinde değişebilir.
İklim özellikleri tarımsal ürünler, turizm faaliyetleri, ekonomik gelir, konut tipi, yaşam alanı, bitki örtüsü, yeryüzü şekillerini etkiler.
Gündüzleri meltem rüzgârı denizden karaya doğru eser, geceleri karadan denize doğru eser. Karanın öz ısısı denizden az olduğu için erken ısınır, erken soğur.
Gündüzleri meltem rüzgârı denizden karaya doğru eser, geceleri karadan denize doğru eser. Karanın öz ısısı denizden az olduğu için erken ısınır, erken soğur.
Alçak basınç alanlarında havanın yükselici etkisi görülür, rüzgâr çevreden merkeze doğrudur.
Yüksek basınç alanlarında soğuk havanın alçalıcı etkisi görülür ve hava akımı merkezden çevreye doğrudur.
Alçak basınç alanlarında bulut oluşumu görülür ve yağış olayları bu bölgede gerçekleşir.
Yüksek basınç alanları genellikle bulutsuzdur, hava açıktır ve yağış görülmez.
Rüzgar soğuk yerden, sıcak yere doğru eser. Soğuk havanın yoğunluğu sıcak havaya göre fazladır.
Bölgeler arasındaki sıcaklık farkının fazla olması oluşan rüzgârın hızını artırır.
Bir bölgede sıcaklık farkı olmadan da rüzgâr esebilir. Rüzgâr başka bölgelerin sıcaklık farkından kaynaklanabilir.
Kar ve kırağı → Buz kristali
Dolu → Buz topu
Sis → Yeryüzüne yakın asılı su damlacıkları
Bulut → Gökyüzünde asılı su damlacıklarıdır.

TEST

1 Aşağıda Dünya'nın dolanma hareketi görülmektedir.

Buna göre Dünya'nın K-L-M ve N konumlarında yaşanan mevsimler hakkındaki aşağıdaki ifadelerden hangisinde doğru verilmiştir?

	A) K konumunda kuzey yarım kürede kış yaşanır.
	B) N ve L konumlarında güney yarım kürede ilkbahar yaşanır.
	C) M konumunda kuzey yarım kürede yaz yaşanır.
	D) N konumunda güney yarım kürede ilkbahar yaşanır.

2 Dünya'nın kendi ekseni etrafındaki hareketinin sonuçları ile ilgili aşağıdaki yargılardan hangisi yanlıştır?

	A) Gece ve gündüz oluşur.
	B) Günlük sıcaklık farkları meydana gelir.
	C) Mevsimsel sıcaklık farkları meydana gelir.
	D) 30° ve 60° enlemlerinde dinamik basınç kuşakları oluşur.

3 Aşağıdaki modelde Dünya'nın Güneş etrafında dolanırken bulunduğu bir konum gösterilmiştir.

Model ile ilgili;

I- X ve Z ile gösterilen kısımlar dönencelerdir.

II- T ile gösterilen kısım eğimli dünya eksenidir.

III- Y ile dünyanın yörüngesi ifade edilmiştir.

yargılarından hangileri doğrudur?

	A) Yanlız II
	B) II ve III
	C) I ve II
	D) I, II ve III

4 Sumatra Orangutanlarının Parlak gözleri, neredeyse bir insanı andıran yüzü ve büyük bir ifade çeşitliliği vardır. Kırmızıya çalan bir kürke ve ağaçlardaki hayatını destekleyecek şekilde kavramaya uygun el ve ayaklara sahiptir.Endonezya’nın Sumatra Adası’nın alçak rakımdaki bazı tropikal ormanlarda yaşayan bu canlılar malesef iklim değişikliği nedeniyle nesilleri tükenme tehditi içindedir.

Ali yukarıda bahsi geçen Sumatra Orangutanlarının nesillerini devam ettirebilmesi için nasıl önlemler alınabilir sorusuna aşağıdaki maddeleri yazmıştır;

I- Yenilenebilir enerji kaynakları ( rüzgar, güneş, hidroenerji ..) kullanılmalıdır.

II-Ormanlar ve yeşil alanlar korunmalıdır.

III- Küçük orangutanların evcil hayvan ticaretinde yasa dışı kullanımı önlemek.

Bu maddelerden hangileri aynı zamanda atmosferde oluşan tehlikeli sera etkisinin de önüne geçebilir.

	A) I ve II
	B) II ve III
	C) yanlız II
	D) I, II ve III

5

Bir bölgede uzun yıllar boyunca gözlemlenen hava olaylarının ortalama durumu iklim olarak adlandırılır.	Klimatoloji ile uğraşan bilim insanlarına meteorolog denir.
İklim günün 07:00, 14:00 ve 21:00 olmak üzere farklı saatlerinde yapılan gözlemlerle belirlenir.	Atmosferde oluşan hava olaylarını inceleyen ve hava tahminleri yapan bilim dalına meteoroloji denir.

Yukarıdaki kartta yer alan ifadelerden yanlış olanlarının üzerini karalarsak kartın görünümü nasıl olur

	A)
	B)
	C)
	D)

6 Aşağıdaki resimde Dünya üzerinde belirli şehirler noktalar ile işaretlenmiştir.

Bu noktalarla ilgili Ayşe, Miray ve Batu aşağıdaki bilgileri vermektedir.

Ayşe: 21 Aralıktan sonra K şehrinde gündüzler uzamaya, geceler kısalmaya başlar.

Miray: 21 Mart tarihinde öğle vakti Güneş ışınları L şehrine dik düşer.

Batu: 23 Eylül tarihinde 3 şehirde de gece ve gündüz süreleri eşitlenir.

Ayşe, Miray ve Batu'nun bu yorumları hakkında ne söylenebilir.

	A) Ayşe ve Batu yaptığı yorumda doğru bilmiştir.
	B) Ayşe ve Miray yaptığı yorumlarda doğru bilmiş, Batu ise yanılmıştır.
	C) Miray yaptığı yorumda yanılmıştır.
	D) Batu ve Miray yaptığı yorumda yanlış bilmiş, Ayşe ise doğru bilmiştir.

7 Aşağıdaki oluşumlardan hangisi Dünya'nın dönme ekseninin eğikliği sonucu gerçekleşir?

	A) Gece gündüz oluşumu.
	B) Yerel saat farkının oluşması
	C) Mevsimlerin oluşması
	D) Günlük sıcaklık farklarının oluşması

8

İfadeler	Hava olayı	İklim olayı
Günlük hava olaylarının 35-40 yıllık ortalama veri sonuçlarıdır.	değildir	olayıdır
Ankara’nın iklimi, Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ise soğuktur.	değildir	olayıdır
Yarın Hava sıcaklığı 5 derece düşecekmiş.	olayıdır	değildir
Meteoroloji tarafından incelenmiştir.	olayıdır	değildir
Karadeniz'de çoğunlukla yağmurlu hava gözlenir.	olayıdır	değildir

Mehmet sınavda çıkan yukarıdaki tabloyu olayıdır , değildir ifadeleri ile doldurmuştur.

Mehmet'in doldurmuş olduğu her kutucuk 2 puan değerinde olduğuna göre Mehmet bu sorudan kaç puan almıştır?

	A)12 puan almıştır.
	B)14 puan almıştır.
	C)16 puan almıştır.
	D)18 puan almıştır.

9 Hava Tahminleri aşağıdaki meslek grubu çalışanlarından hangisi için önemli değildir?

	A) Pilot
	B) Çiftçi
	C) Balıkçı
	D) Bankacı

10

Hava Olaylarını inceleyerek tahminler yapan bilim insanıdır.	◎		●	Klimatolog
İklim bilimi ile uğraşan bilim insanına verilen isimdir.	◎		●	Meteoroloji
Atmosferde meydana gelen hava olaylarının oluşumunu, gelişimini ve değişimini nedenleri ile inceleyen bilim dalıdır.	◎		●	Klimatoloji
			●	Sismolog

Yukarıdaki bütün tanımlar eşleştirildiğinde açıkta hangi tanım kalır?

	A) Klimatolog
	B) Meteoroloji
	C) Klimatoloji
	D) Sismolog