BASINÇ

BASINÇ

Cisimler yere uyguladıkları ağırlıklarından dolayı basınç oluşturur. Bir cismin yere uyguladığı dik kuvvete basınç denir. Bir cismin basıncı ağırlığı ve cismin yüzey ile temas eden alanının değişmesiyle değişir. Basınç “P” ile gösterilir. Birimi ise pascal’dır ve “pa”, “atm” ve “N/m₂” şeklinde de ifade edilir.

Günlük Hayatta Basınç;

• Kışın çok kar yağan bölgelerde yaşayan insanlar kara batmamak için geniş tabanlı kar ayakkabıları giyerler.
• Bir ekmeği dilimlerken bıçağın keskin tarafını kullanırız. Aynı ekmeği bıçağın sırtıyla kesmeye çalıştığımızda daha büyük bir kuvvet uygulamak zorunda kalırız.
• Bataklık bir ortamda ördek ayakları perdeli olduğu için rahatça yürüyebilirken tavuk batar.
• Deniz ya da gölde derinlere daldığımızda vücudumuza etki eden kuvvet artar. Bu ve bunlar gibi birçok olayın nedeni basınçtır.

Katı Basıncı

Ekmek keserken, meyve soyarken, bıçağın keskin kısmını kullanırız. Aynı kuvveti uygulasak da bıçağın kalın tarafıyla ekmeği kesemez, meyveyi soyamayız. Zeytine kaşık batırmak çok zordur, ama çatalı az bir kuvvet uygulayarak zeytine batırabiliriz. Bunu nedeni basınca etki eden faktörlerdir.

Katılar ağırlıklarından dolayı bulundukları yüzeye basınç uygularlar. Ağılıklarını kütlesi ve yer çekimi değiştirdiğinden basınca da yerçekimi ve kütle etkili diyebiliriz. Basıncı hesaplarken 'birim yüzeye' etkili olan kuvvet olduğu için burada temas edilen yüzeyin sadece bir birimine ne kadar etki edildiğini ve uygulanan kuvvet dik değil ise dik kuvvetin ne kadar olduğunu bulmamız gerekir.

Resme Bakacak Olursak:

• 
• Burada Basıncın nasıl bulunduğunu belirten formüldür.
• Yüzeye gelen dik kuvveti oluşturan cismin ağırlığıdır bu nedenle;
• demek yanlış olmayacaktır.
• Burada birimleri incelersek eğer;
• şeklinde olduğu görülür.

  

Katı Basıncının Ağırlık ile İlişkisi: Katılarda basınç üzerine uygulan kuvvet veya ağırlık ile doğru orantılıdır. Yani katılarda ağırlık veya üzerine uygulanan kuvvet artarsa basınç artar.

Katı Basıncının Yüzey Alanı ile İlişkisi: Katılarda basınç yüzey alanı ile ters orantılıdır. Yüzey alanı artarsa basınç azalır ya da yüzey alanı azalırsa basınç artar.