KUVVET, İŞ VE ENERJİ İLİŞKİSİ

KUVVET, İŞ VE ENERJİ İLİŞKİSİ

İŞ VE ENERJİ

Bir cisme uygulanan kuvvetin cisme kendi doğrultusunda yol aldırmasına iş denir. Bir kuvvet cisme uygulandığında cismi kendi doğrultusunda hareket ettirebiliyorsa o kuvvet iş yapmış demektir.

Bir kuvvetin iş yapabilmesi için;

• Cisme uygulanması gerekir.
• Cisme yol aldırması gerekir.
• Cisme aldırdığı yolun kendi (uygulanma) doğrultusuyla aynı yani paralel bir bileşeni olması gerekir.

Hareket doğrultusuna dik doğrultuda uygulanan kuvvet iş yapmaz. İş yapmış olmak için kuvvet alınan yön doğrultusunda olmak zorunda değildir, belirli bir açıda olsa da kuvvetin herhangi bir bileşenin yön doğrultusunda kuvvet yaratması yeterli olacaktır.

Yapılan işin büyüklüğü cisme uygulanan kuvvetin büyüklüğü ve cismin yer değiştirme mesafesine bağılıdır.

İŞ	=	Kuvvet	X	Alınan Yol
W(N.m)	=	F(N)	X	△X(m)

1 newtonluk kuvvet, bir cisme uyguladığı doğrultusunda 1 metre hareket ettirirse 1 Joule'lük iş yapmış demektir. (1joule= 1 N.m)

İş Yapılmış Durumlar

İş Yapılmamış Durumlar

Merdivenlerden tuğla tasıyan isçi. Merdivenlerden elindeki çantasıyla çıkan kişi. Halteri kaldıran halterci. Taksiyi iten ve hareket ettirebilen kişi. Çantasını yerden kaldıran öğrenci. Küçük kağıt parçasını üfleyerek hareket ettiren kişi. Karda kızağın çekilmesi. Ağaçtan meyvelerin toplanması. Bisiklet sürülmesi. Çekilen kapının açılması. Kitapları elinde taşıyarak yürüyen öğrenci. Belirli yükseklikten bırakılan cismin yere düşmesi.

Elindeki çantayı sallamadan tutan çocuk. Elindeki çantayı sallamadan yürüyen çocuk. Ayakta duran kişi Halteri tutan halterci Kamyonu iten ama hareket ettiremeyen kişi Duvarı iten kişi Uyuyan kişi. Kitap okuyan kişi. Ders çalısan kisi. Konuşan kişi.

Bir cismin ya da bir sistemin iş yapabilme yeteneğine enerji denir. Enerji E ile gösterilir. Enerji bir madde değildir. Bir cisme ait olan özelliktir. İş ve enerji birimleri aynıdır. Bir cismin ya da sistemin iş yapabilmesi için enerji gereklidir. İş yapabilen her cismin ya da sistemin enerjisi vardır. İş yapan cisimler ya da sistemler enerji kazanır, işi yaparken de enerji harcar.

Mekanik enerji, kinetik enerji ve potansiyel enerji olarak iki çeşittir.

thumb|Enerji Korunumu

Kinetik Enerji(Hareket Enerjisi):

Hareket halindeki bir cismin süratinden yani hareketinden dolayı sahip olduğu enerjiye kinetik enerji denir. Kinetik enerji Ek veya K.E. ile gösterilir. Kinetik enerji cismin süratine ve kütlesine bağlıdır.