Kullanıcı:Fenpedia: Revizyonlar arasındaki fark

Fen Ansiklopedisi sitesinden
Değişiklik özeti yok
116. satır: 116. satır:
!
!
!
!
![[Dosya:Sol yönlendirme.png|çerçevesiz|100x100pik]]
!kırağılaşma
![[Dosya:Sol yönlendirme.png|çerçevesiz|100x100pik]]
! rowspan="2" |[[Dosya:Dynamic-blue-left.svg|çerçevesiz|42x42pik]]
!
!
|-
!
!
!
!
!
!
!ısı verir
!
!
|-
!
![[Dosya:Canada Advance Sharp Right Arrow Tab (Blue on White).svg|çerçevesiz|50x50pik]]
![[Dosya:Blue Right Arrow.png|çerçevesiz|70x70pik]]
!
![[Dosya:Blue Right Arrow.png|çerçevesiz|70x70pik]]
![[Dosya:Arrow Blue LowerRight 001.svg|çerçevesiz|30x30pik]]
!
!
|-
|-
!
!
! rowspan="8" |[[Dosya:Katı Molekül.jpg|çerçevesiz|150x150pik]]
! rowspan="7" |[[Dosya:Katı Molekül.jpg|çerçevesiz|150x150pik]]
!
!
! rowspan="8" |[[Dosya:Su Molekül.jpg|çerçevesiz|150x150pik]]
! rowspan="7" |[[Dosya:Su Molekül.jpg|çerçevesiz|150x150pik]]
!
!
! rowspan="8" |[[Dosya:Gaz Molekül.jpg|çerçevesiz|150x150pik]]
! rowspan="7" |[[Dosya:Gaz Molekül.jpg|çerçevesiz|150x150pik]]
!
!
|-
|-
169. satır: 168. satır:
|-
|-
!
!
!KATI
!
!
!SIVI
!
!
!GAZ
!
!
|-
|-
!
!
! rowspan="2" |[[Dosya:Dynamic-blue-down-and-right.svg|çerçevesiz|34x34pik]]
!
!
!
!
!
|-
!
![[Dosya:Sağ Yönlendirme.png|çerçevesiz|100x100pik]]
!süblimleşme
![[Dosya:Sağ Yönlendirme.png|çerçevesiz|100x100pik]]
!
!
|-
!
!
!
!ısı alır
!
!
![[Dosya:Symbol redirect arrow blue.svg|çerçevesiz|50x50pik]]
!
!
![[Dosya:Eo circle blue arrow-go-up.svg|çerçevesiz|50x50pik]]
![[Dosya:Symbol redirect arrow with gradient RTL.svg|çerçevesiz|50x50pik]]
!
!
|}
|}

11.11, 1 Kasım 2021 tarihindeki hâli

Şablon/a.css ve Şablon/a.js <templatestyles src="/a.js"> <div id="demo"></div> <templatestyles src="/a.css" /> <div id="demo"></div> <div></div>

Açılır tablo uygulaması

Açılmadan Önceki Yazı
Tablo Başlık1 Tablo Başlık2
tablo1 tablo2
tablo1 tablo2
asd
asdadadsdasad

If you click on the "Hide" button, I will disappear.

<button id="hide">Hide</button> <button id="show">Show</button>


GRAFİK

<graph> Şablon:GraphChart </graph> Şablon:GraphChart

MADDENİN ISI İLE ETKİLEŞİMİ

Enerji doğada farklı şekillerde karşımıza çıkabilir. Isı da bunlardan biridir. Evrendeki bütün enerjilerin kaynağı güneştir, güneş ile dünya arasında ısı alışverişi gerçekleşir ve bu alışveriş toprak, taş, su ve tüm maddelerin ısınmasına neden olur.

Bir maddeyi oluşturan taneciklerin sahip oldukları hareket (kinetik) enerjilerinin toplamına ısı denir. Sıcaklık ise buradaki bütün taneciklerin kinetik enerjilerinin ortalamasıdır.(yaklaşık bir taneciğin kinetik enerjisi)

Sıcaklıkları farklı maddeler arasında sıcaklığı fazla olandan az olana doğru gerçekleşen ısı aktarımına ısı alışverişi denir.

Isı alışverişi maddelerin sıcaklıkları eşitleninceye kadar devam eder. Eşit sıcaklıktaki maddeler arasında ısı alışverişi durur.

Isı ve Sıcaklık Arasındaki Farklar
ISI Sıcaklık
Isı bir enerji çeşidi Sıcaklık ise bir ölçümdür.
Isı kalorimetre kabı ile Sıcaklık termometre ile ölçülür.
Isı birimi kalori (cal) veya Joule, Sıcaklık birimi ise derecedir.
Isı, madde miktarına bağlıdır Sıcaklık ise madde miktarında bağlı değildir.

ÖZ ISI

Bir maddenin 1 gramının sıcaklığını 1 °C değiştirmek için gerekli olan ısı miktarıdır. Maddenin cinsine göre öz ısısı maddenin ayırt edici bir özelliğidir. Birimi ise cal/g °C ya da J/g °C’tur. Uluslararası birim sisteminde (SI) öz ısı birimi J/g °C olarak kabul edilmektedir.

Bazı Maddelerin Öz Isı Değerleri
Maddenin adı Öz ısı (Cal/g°C)
Su 1.00
Buz 0.50
Zeytinyağı 0.47
Naftalin 0.41
Hidrojen 0.41
Oksijen 0.22
Bor 0.58

Günlük Yaşamda Öz Isı:

  • Elektrikli radyatörlerde su yerine yağ kullanılması yağın öz ısısının düşük olmasından kaynaklanır.
  • Denizlerin karalardan geç ısınıp geç soğuması, suyun öz ısısının karaların öz ısısından daha fazla olması ile ilgilidir.
  • Gündüz vakti, karalar denizden daha çabuk ısınır ve denizden karaya doğru serin rüzgârlar (gündüz meltemi) eser. Akşamları karalar denizlerden daha çabuk soğuduğu için de karadan denize doğru serin rüzgârlar (gece meltemi) eser.
  • Yeni pişirilmiş peynirli ve patatesli böreklerden peynirli olan börek, patatesli olan böreğe göre daha çabuk soğur.
  • Güneş altında kalan bir arabanın metal kısımlarının sıcaklığı, cam kısmının sıcaklığından fazla olur. Bunun sebebi demirden yapılı metal kısımların öz ısısının camın öz ısısından küçük olmasıdır.
  • Aynı evde tahta zeminden fayansa bastığımızda ayağımız daha çok üşür. Bunun nedeni tahtanın öz ısısının fayansın öz ısısından büyük olmasıdır.
  • Tavalarda ateşe temas eden metal kısım çabuk ısınırken elle tutulan tavanın sapı çok geç ısınır veya ısınmaz. Bunun sebebi metalin öz ısısının plastiğin öz ısısından küçük olmasıdır.
  • Ocakta kaynayan yemeği karıştırmak için kullanılan metal ve tahta kaşıktan metal kaşığın tahta  kaşığa göre daha çabuk ısınması metalin öz ısısının tahtadan küçük olmasından kaynaklanır.

Isınmanın Maddenin Cinsine(Öz Isına), Kütlesine, Sıcaklığa Bağlı Değişimi;

Isı-Kütle İlişkisi: Isı-Öz ısı İlişkisi: Isı-Sıcaklık İlişkisi:
Aynı cins, farklı kütleli maddelere eşit ısı verildiğinde kütlesi az olan maddenin sıcaklık artışı fazla olur. Yani aralarında doğru orantı söz konusudur. Isı ve öz ısı doğru orantılıdır. Kütleleri aynı, öz ısıları farklı maddeleri aynı sıcaklığa getirebilmek için verilmesi geren ısılarda farklı olacaktır. Öz ısısı fazla olan maddeye daha fazla ısı verilmesi gerekmektedir. Isı ve sıcaklık doğru orantılıdır. Bir maddeye ne kadar fazla ısı verilirse sıcaklığı da o kadar artar. Madde ne kadar ısı verirse sıcaklığı da o kadar azalır.


kırağılaşma
ısı verir
erime buharlaşma
ısı alır ısı alır
donma yoğuşma
ısı verir ısı alır
KATI SIVI GAZ
süblimleşme
ısı alır