Madde Madde Madde ve Endüstri

Madde Madde Madde ve Endüstri

• Mendelyev’in oluşturduğu periyodik sistemde bazı elementler atom ağırlığına göre sıralandığı için hatalı yerleşmiştir. Bu hatayı Moseley elementleri atom numarasına göre sıralayarak düzeltmiştir
• Bir elementin periyodik sistemdeki yeri, nötr haldeki elektron dağılımında katman sayısı periyot, son katmandaki elektron sayısı grup numarasını verir.
• Periyodik sistemde atom numarası en büyük olan element en sağda ve en aşağıda olanıdır.
• Hidrojen, Helyum ve Bor elementlerine dikkat edilmelidir. Hidrojen elementi 1A da bulunan ametaldir, Helyum son katmanında 2 elektron bulunmasına rağmen 8A grubundadır. Bor son katmanında 3 elektron olması nedeniyle metal olması gerekirken yarı metaldir.
• Hal değişimleri fiziksel, yanma olayları kimyasal değişimdir.
• Her kimyasal değişmede fiziksel değişme görülür fakat fiziksel değişmede kimyasal değişim görülmez.
• Kimyasal tepkimelerde kütle, atom sayısı ve cinsi korunur.
• Kimyasal tepkimede bağlar kırılır ve yeni bağlar oluşur.
• Kimyasal tepkimede bileşik oluşabilir veya bileşik daha basit maddelere ayrılabilir.
• Kimyasal tepkime sonucu oluşan ürünlerin fiziksel ve kimyasal özellikleri tepkimeye giren maddelerden farklıdır.
• Kimyasal tepkimede madde yoktan var olmaz, var olan madde yok olmaz.
• Ağzı açık kaplarda gerçekleşen bazı kimyasal tepkimelerde gaz çıkışı gerçekleşir. Tepkime öncesi kabın ağırlığı ile tepkime sonra tepkime sonra kabın ağırlığının farkı olması bu tepkimede kütlenin konulmadığını göstermez. Çünkü kaptan çıkan gazın kütlesini de hesaba katmalıyız.
• Kaynama, gaz çıkışı, çökelme olayları fiziksel veya kimyasal değişimde görülebilir. Tuzlu suyun kaynaması sırasında gaz çıkışı gerçekleşmesi, tuzun dibe çökmesi fiziksel değişimdir. Sütün kaynaması kimyasal değişimdir.
• Kimyasal değişimin en önemli belirtisi maddenin iç yapısının değişmesi yeni madde oluşmasıdır.
• Asitlerde H+ iyonu, OH- iyonundan fazladır.
• Bazlarda OH- iyonu H+ iyonundan fazladır.
• Nötr çözeltilerde H+ iyonu, OH- iyonuna eşittir.
• Asit ve bazların tadına bakılmaz, koklanmaz, deriye temas ettirilmez.
• Önemli asitler,
  • HCl → Hidroklorik asit (Hidrojen klorür)
  • H2SO4 → Sülfürik asit
  • HNO3 → Nitrik asit
• Önemli bazlar,
  • NaOH → Sodyum hidroksit
  • KOH → Potasyum hidroksit
  • Ca(OH)2 → Kalsiyum hidroksit
  • NH3 → Amonyak
• Nötralleşme tepkimesi sonucu çözelti tamamen nötr olmayabilir. (Asit ve bazdan biri fazla olabilir.)
• Asitler mermer ve metale, bazlar cama ve porselene etki eder.
• SO2, CO2, NO2 asit yağmurlarına sebep olan gazlardır.
• Asit veya bazın zararlarını yok etmek için nötralleşme tepkimesi gerçekleştirilebilir.
• Saf maddelerde sıvı miktarının değişmesi kaynama sıcaklığını değiştirmez sadece kaynama süresini değiştirir.
• Öz ısı ve hal değişim ısısı maddeler için ayırt edici özelliktir.
• Öz ısısı büyük olan maddeler geç ısınır, geç soğur.
• Aynı maddenin katı, sıvı ve gaz hallerinde öz ısısı değişir.
• Farklı cins maddeler bir ortamda uzun bir süre (ısıl denge sağlanıncaya kadar) bekletilirse son sıcaklıkları eşit olur, aldıkları ısı farklıdır.
• Eşit miktarda ve erime sıcaklığındaki maddelere eşit miktarda ısı verildiğinde erime ısısı düşük olan madde daha erken erir.
• Farklı cins maddeler bir ortamda kısa süre bekletilirse son sıcaklıkları aynı olmaz.
• Aynı cins maddeler özdeş ısıtıcılarla eşit süre ısıttıldığında kütlesi az olanın sıcaklık artışı fazla olur.
• Cinsleri farklı kütleleri aynı olan maddeler, özdeş ısıtıcılarla eşit süre ısıttığımızda öz ısısı küçük olan maddenin sıcaklığı fazla artar.
• Başlangıç sıcaklıkları ve kütleleri aynı olan farklı cins maddelerin sıcaklıkları eşit olana kadar ısıttığımızda en fazla ısıyı öz ısı büyük olan madde alır. Bu maddeleri birer parçasını buz üzerine koyduğumuzda öz ısısı büyük olan madde buzu daha çok eritir.
• Saf maddelerin belirli bir erime, donma ve kaynama noktaları vardır. Saf olmayan suyun donma noktası 0°C’nin altında kaynama noktası 100°C’nin üstündedir.