BESİN ZİNCİRİ
BESİN ZİNCİRİ
Canlıların ihtiyaç duydukları enerjiyi birbirlerinden karşılamaları sonucu oluşan sıralamaya besin zinciri denir. Besin zincirinin ilk basamağını üreticiler oluşturur. Diğer basamakları tüketicilerden oluşur.
Yukarıdaki resimde bir ekosistemin içerisinde gerçekleşen enerji aktarımı gösterilmiştir. Bu aktarımda yer alan besin zinciri;
Bitki ⇒ Çekirge ⇒ Kurbağa ⇒ Kartal şeklindedir.
Enerji aktarımda her canlı beslendiği canlıdan enerji alarak hayati faaliyetliyeler için kullanır. İlk olarak güneş enerjisi ve topraktaki gerekli malzemeleri alarak besin üreden bitkidir. Bütün canlılar öldüklerinde ya da atıklarında çürükçüller tarafından ayrıştırılırlar ve bitki için gereken malzeme toprağa geri dönmüş olur.
Eko sistem içerisinde besin zinciri bu kadar basit bir şekilde bulunmaz. Birden çok besin zinciri iç içe geçmiş aynı canlı türlüler farklı besin zincirlerinde bulunabilirler. Bu şekilde birden fazla besin zincirinin oluşturduğu karmaşık yapıya besin ağı denir.
Besin Piramidi
Canlıların birbirlerine aktardıkları besin ve enerjiyi gösteren piramittir. İlk basamağında her zaman üreticiler bulunur. Yukarıya çıkıldıkça enerji, besin canlı sayısı azalır. Besin zincirinin en üstünde genelde nesli tükenme tehlikesinde olan canlılar bulunur. Ayrıştırıcılar besin piramidinin her basamağında bulunurlar.
Besin zincirinde aşağıdan yukarıya doğru gidildikçe |
---|
Enerji azalır. ( Her basamakta yüzde 10'luk bir ejerji aktarimı olur.) |
Birey sayısı azalır. |
Biokütle azalır. |
Aktarılan enerji azalır. |
Enerji kaybı artar. |
Zehirli madde birikimi artar. |
Vücut büyüklüğü artar. |