MADDE DÖNGÜLERİ
Madde Döngüleri
Canlı yaşamı için büyük önem taşıyan su, karbon, oksijen, azot gibi maddeler canlı ve cansız çevre içinde dolaşım halindedir. Bu maddelerin düzenli bir biçimde yapmış oldukları dolaşıma madde döngüsü denir.
Su Döngüsü
Oksijen Döngüsü
Atmosferde yüzde 21 oranında oksijen çok az miktarda da Karbondioksit bulunmaktadır. Oksijenin temel kaynağı fotosentezdir. Üreticiler fotosentez yaparak havadaki karbondioksiti alıp oksijene çevirirler. Solunum yapan canlılar ise havadaki oksijeni alıp karbondioksit verirler. Solunum yapan canlılara hem tüketiciler hem de üreticiler dahildir.
Azot Döngüsü
Azot proteinlerin yapısında bulunduğu için yaşam için önemlidir. Atmosferin yüzde 78'i azottan oluşur. Fakat Bir çok canlı azotu doğrudan havadan alamazlar. Azot Ayrıştırıcı bakteriler ve yıldırım etkileriyle azot toprağa, oradan da canlı yapısına geçer.
Karbon Döngüsü
Havadaki CO2 bitkiler tarafından fotosentezde kullanılarak O2 ve organik bileşiklere dönüşür. Organik besinin yapısına katılan CO2 yapısındaki karbon bütün canlılar tarafından enerji ve yapı hammaddesi olarak kullanılır. Solunum olayında tekrar CO2 olarak atmosfere döner. Karbonun bir kısmı ise mineral olarak yer katmanında birikir ya da ölü bitki ve hayvanların organik atıkları halinde toprağa geçer. Burada saprofit canlılar tarafından ayrıştırılır veya kömür, petrol gibi fosil yakıtların kullanımı ile tekrar atmosfere geçer. Ancak fosil yakıtların aşırı kullanımı atmosferde aşırı CO2 sera etkisi meydana getireceğinden dünyada iklimin değişmesi, sıcaklığın birkaç derece artışı ve bunun sonucunda kutuplardaki buzulların erime tehlikesini doğurmaktadır.
OZON TABAKASI
Güneşten gelen zararlı ışınların ( uv morötesi) dünyamıza ulaşmasını engelleyen tabakadır.
| İNCELMESİNİN NEDENİ | İNCELMESİNİN SONUCU |
|---|---|
|
|
SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA
Doğal kaynaklara zarar vermeden kaynakları bilinçli tüketip gelecek nesilleri düşünerek bugünün ve geleceğin planlanmasıdır.
