Mayoz Bölünme

Fen Ansiklopedisi sitesinden

Mayoz Bölünme

Üreme hücrelerinin oluşmasını sağlayan bölünme çeşididir. Sperm ve yumurta hücreleri mayoz bölünme ile gerçekleşir. Üreme ana hücrelerinde kromozom sayısının yarıya inmesi olayı mayoz ile gerçekleşir. Sonuçta oluşan hücrelere üreme hücresi (gamet) denir. Mayoz bölünme I. ve II. mayoz bölünme şeklinde olup, bunların her biri aslında birbirini izleyen iki bölünmeden ibarettir.

  1. Mayoz bölünme başlamadan önce hazırlık evresi gerçekleşir. Hazırlık evresinde DNA kendini eşler, kromatin iplikler kısalıp kalınlaşarak kromozomları oluşturur.
  2. Kromozomlar yan yana gelerek birbiri üzerine kıvrılır ve parça değişimi gerçekleşir.
  3. Kromozomlar hücrenin ortasına dizilir.
  4. Kromozomlar zıt kutuplara çekilir.
  5. Böylece mayoz 1’in sonunda kromozom sayısı yarıya inmiş iki hücre oluşur.
  6. Mayoz 2, mitoz bölünme gibidir. Sadece DNA’nın kendini eşlemesi gerçekleşmez. Mayoz bölünmenin sonunda n kromozomlu ve genetik yapısı birbirinden farklı dört hücre oluşur.
Parça değişimi ve kromozom sayısının yarıya inmesi mayoz 1’de gerçekleşir.

Mayoz Bölünmenin Özellikleri:

  • Üreme ana hücreleri mayoz bölünme geçirir ve sonuçta üreme hücreleri oluşur.Örneğin insanda sperm ana hücresi(2n=46) mayoz bölünme geçirir ve sperm hücresi(n=23) oluşur.
  • Kromozom sayısı yarıya iner.
  • Bir hücreden dört hücre oluşur.
  • Parça değişimi ile kalıtsal çeşitliliği sağlar.
  • Çok hücreli canlıların üreme hücrelerinin oluşmasını sağlar.
  • Mayoz bölünme sonucunda kromozom sayısının yarıya inmesi, tür içi kromozom sayısının nesiller boyu sabit kalmasını sağlar.
Mitoz ve Mayoz Bölünme Arasındaki Farklar
Mitoz Bölünme Mayoz Bölünme
Vücut hücrelerinde görülür. Üreme ana hücrelerinde görülür.
Bir hücreden iki hücre oluşur. Bir hücreden dört hücre oluşur.
Kalıtsal çeşitlilik görülmez. Kalıtsal çeşitlilik görülür.
Kromozom sayısı sabit kalır. Kromozom sayısı yarıya iner.