SABİT SÜRATLİ HAREKET

SABİT SÜRATLİ HAREKET

Hareketli iki cisimden hangisinin daha süratli olduğunu belirlemek istersek hem yolun uzunluğunu hem de hareket süresini bilmemiz gerekir. Fen Bilimleri dersleri işlenirken öğrendiğimiz önemli noktalardan biri de duyularımızın bilimsel bir karar vermek için yetersiz olduğudur. Örneğin hareket eden bir otomobilin süratini sadece bakarak söyleyemeyiz. Bunun için çeşitli aletlerle bilimsel ölçümler yapmak gerekmektedir.

Süratin Tanımı: Birim zamanda gidilen yola sürat denir.

Bir cismin süratini hesaplama

Sürati hesaplamak için gidilen yolun ve bu sırada geçen zamanın bilinmesi gerekir. Evi ile okulu arasında 300 metre mesafe olan bir öğrencinin süratini hesaplayabilmek için evden çıkıp okula varıncaya kadar geçen süreyi bilmemiz gerekir.

Süratin Formülü:

Sürati hesaplamak için kullanılacak formül oldukça basittir. Bir hareketlinin ne kadar yolu ne sürede gittiğini biliyorsak alınan yolu, geçen zamana bölerek sürati hesaplayabiliriz.

Süratin Birimi:

Bildiğimiz gibi her büyüklüğün bir cinsi vardır. Bu cins birim olarak tanımlanır. Süratin birimi ise yolun ve zamanın hangi cinsten verildiğine bağlıdır. Örneğin yok kilometre (km), zaman saat(h) olarak verilmişse birim kilometre/saat (km/h) olarak belirlenir.

Yol metre(m), zaman dakika(dk) olarak verilirse sürat birimi metre/dakika (m/dk) olur.

Sürat Hesaplama örneği;

300 metre yolu 30 dakikada yürüyen birinin sürati 300m/30dk = 10m/dk olarak hesaplanır.

Bazen yol metre, zaman dakika olarak verilir fakat sürati km/h cinsinden hesaplamamız istenebilir. Bu durumda elimizdeki büyüklükleri istenilen birimlere dönüştürmemiz gerekir.

300 metre = 0,3 km.  30 dk = 0,5 h. ‘dir.

Bu durumda sürat:

Sürat = 0,3km / 0,5h = 0,6km/h olarak hesaplanır.