BİYOÇEŞİTLİLİK
BİYOÇEŞİTLİLİK
Bir bölgedeki canlı sayısı ve çeşidindeki zenginliğe biyoçeşitlilik veya biyolojik çeşitlilik denir.
Biyoçeşitliliğe etki eden faktörler:
Canlıların yaşadığı çevrenin şartları biyoçeşitliliği etkiler. Bu şartlar canlı yaşamı için ne kadar uygunsa biyoçeşitlilik de o kadar zengin olur. Bu şartları sayalım:
- Su miktarı
- İklim
- Yeryüzü şekilleri
- Çevrenin kirlilik seviyesi
- Toprağın yapısı vb.
Çöllerde biyoçeşitlilik az, ormanlarda ise fazladır.
Biyoçeşitliliğin Faydaları
- İnsanların ihtiyaç duyduğu maddeleri karşılar (yiyecek, tahta, iplik vb.)
- Doğal dengenin korunmasını sağlar.
- Bitkiler fotosentezle tüm canlıların besin ihtiyacını karşılar.
- Bitkiler ilaç yapımında kullanılır.
Nesli Tükenen Canlılar:
Bazı canlıların, bazen insan etkisiyle bazen de doğal sebeplerle nesilleri tükenebilir. Canlı türlerinin neslinin tükenmesi, biyolojik çeşitliliğin azalmasına sebep olur. Doğal nedenlerle ve insan etkisiyle nesli tükenen canlıların bazıları;
Dinozor, moa, mamut, dodo, Tazmanya kurdu, Anadolu kaplanı.
Türkiye’de Nesli Tükenen Canlılar:
Anadolu leoparı, Asya fili, kunduz, Kafkas bizonu, orman horozu, yılan boyun, Asya aslanı
Dünya’da Nesli Tükenmekte Olan Canlılar
Bazı canlıların, nesli tam olarak tükenmese de sayıları çok azalmıştır. Canlı nesillerinin tükenmesi, biyoçeşitliliği azaltacağından gerekli önlemler alınmalıdır. Nesli tükenmekte olan bazı canlılar şunlardır:
Panda, Şahin gagalı kaplumbağa, Cava gergedanı, Goril, Saola, Pangolin
Türkiye’de Nesli Tükenmekte olan Canlılar:
Akdeniz foku, kelaynak kuşu, alageyik, bozayı, su kaplumbağası, kardelen çiçeği, tuj koyunu, Ankara keçisi, salep orkidesi, sülün.
Dünyada ve ülkemizde biyoçeşitliliği tehdit eden faktörler
- Nüfus artışı
- Çevre kirliliği
- Doğal alanlarının tahrip edilmesi
- Doğal kaynakların aşırı kullanımı
- Sulak bölgelerin kurutulması
- Aşırı ve bilinçsiz avlanma
- Küresel ısınma ve iklim değişiklikleri
- Erozyon
- Orman yangınları
- Aşırı otlatma ve bitkilerin aşırı toplanması
- Doğal afetler
Biyoçeşitliliğin Korunması İçin Alınması Gereken Önlemler
- İnsanların bilinçlendirilmesi
- Doğal yaşam alanları ve doğal su kaynakları koruma altına alınmalıdır.
- Aşırı ve bilinçsiz avlanmanın önüne geçilmeli.
- Organik tarım tercih edilmelidir.
- Nesli tükenme tehlikesi altında olan canlılar koruma altına alınmalıdır.
- Ormanlar tahrip edilmemelidir.
- Tarım ilaçlarının, deterjanların ve kimyasal maddelerin kullanımı konusunda insanlar bilinçlendirilmelidir.
