VÜCUDUMUZDAKİ SİSTEMLER ÖDEVPEDİA

HAFTALIK OLARAK OKUL PLANINA GÖRE O HAFTA İŞLENEN KONULAR İLE ALAKALI OLARAK HAZIRLANAN ÖDEVPEDİA'YA HER ÇARŞAMBA YENİ BİR SAYFA EKLENMEKTEDİR. SİTEDE VAR OLAN BÜTÜN ÇALIŞMALAR OKUL BİLGİLERİNİ PEKİŞTİRME AMAÇLIDIR. BU NEDENLE ÖNCELİK OKUL DERSLERİ VE ÖDEVLERİ OLMALIDIR!

Destek ve Hareket Sistemi

Kaslar ve bu kaslara bağlı kemiklerden oluşan sistemimiz Destek ve Hareket Sistemi Olarak adlandırılır. Omurgalı canlıların hepsinin destek ve hareket sistemi vardır.

Görevleri:

• Vücudu dik tutar.
• Vücudumuza şekil verir.
• Önemli iç organlarımızı korur. (Beyin, kalp, akciğerler)
• Kan hücresi üretir.
• Kalsiyum gibi mineralleri depolar.
• Hareket etmemizi sağlar.

Kemik türleri:

Uzun Kemik: Boyu eninden fazla olan kemiklerdir. Ortasında kemik iliği vardır. ( Kol ve bacak, parmak kemikleri)

Kısa Kemik: En ve boy uzunlukları birbirine yakın olan kemiklerdir. ( El ve ayak bilek kemikleri)

Yassı Kemik: ( Kafatası, göğüs kemiği, kaburgalar, kalça kemiği)

Düzensiz Kemik: ( Omurgayı oluşturan omur kemikleri)

Kemiğin Bölümleri:

1. Sert Kemik: Kemiğe sertlik veren kısımdır.  İçinde sarı kemik iliği bulunur. Sarı Kemik İliği: Yağ depolar. Gerektiği durumlarda kan hücresi üretir.
2. Süngerimsi Kemik: Gözenekli bir yapısı olduğu için  bu adı almıştır. İçinde kırmızı kemik iliği bulunur. Kırmızı Kemik İliği: kan hücresi üretir.
3. Kemik Zarı: Kemiklerin dışını sarar. Kemiğin enine büyümesini (kalınlaşma) ve hasarlı kemiklerin onarılmasını sağlar.

Kıkırdak: Kemiklerde kıkırdak isimli bir madde de bulunur. Kıkırdak kemiklerin uç bölgelerindeki eklem bölgelerinde bulunur. Yapı olarak yarı saydam görünüşlü, kemikten yumuşak, kaslardan ise daha serttir.

Kıkırdağın görevleri

• Kemiklerin birbirine sürtünerek aşınmasını engeller.
• Kemiklerin uzamasını sağlar.

Kıkırdak sadece kemiklerde bulunmaz. Kulak kepçesi, burnumuzun uç kısmı, yemek ve soluk boruları kıkırdak maddeden yapılmıştır.

Eklem

Kemiklerin birleştiği yerlerdir. Parmaklarımızla bir cismi kavramak, yürümek, yiyecekleri çiğnemek, kolumuzu sallamak gibi tüm hareketlerimizi eklemler sayesinde gerçekleştiririz.

Eklem Türleri

1. Oynar Eklem: Hareketli eklemdir. Parmaklar, kollar boyun ve bacak ve ayak eklemleri oynar eklemdir. Oynar eklemlerin arasında eklem sıvısı bulunur. Bu sıvı kıkırdağın da yardımıyla kemiklerin sürtünmesini engelleyerek aşınmayı önler.
2. Yarı Oynar Eklem: Hareketleri sınırlıdır. Omurgamızdaki eklemler ve kaburga eklemleri örnektir. Nefes alışverişi sırasında kaburga kemiklerimiz çok az hareket ederler. Yarı oynar eklemlerin arasında sadece kıkırdak vardır.
3. Oynamaz Eklem: Hareketsizdir.  Kafatası ve kuyruk omurlarında bulunur.

Kaslar: Destek ve hareket sistemi kasların görevi hareketi sağlamaktır. Kemikler destek görevi yaparken kaslar kemiklere tutunarak onların hareket etmesini sağlar.

Kas Türleri:

• Çizgili Kas: Kırmızı renklidir. Kırmızı kas ya da iskelet kası da denir. İsteğimizle çalışır. El, kol, ayak, yüz, dil gibi kaslarımız örnektir.
• Düz Kas: Beyaz renklidir. İç organlarımızda bulunur. İsteğimiz dışında çalışır. (Mide, akciğer, karaciğer, bağırsaklar vb.)
• Kalp Kası: Görüntüsü çizgili kasa benzer. Çalışması düz kas gibidir. İsteğimiz dışında çalışır.  Sadece kalpte bulunur. Kalp kası güçlü ve yorulmayan bir kas türüdür.

1

	Kemik Çeşitleri
	↓			↓		↓
Uzun Kemik				Kısa Kemik		Yassı Kemik

Aşağıda verilen verilen kemiklerin türlerinin doğru bir şekilde işaretleyiniz

Uzun	Kısa	Yassı
			Uyluk Kemiği
			Göğüs Kemiği
			El-Bilek Kemiği
			El-parmak Kemiği
			Kalça Kemiği
			Kafatası Kemiği
			Baldır Kemiği
			Ön Kol Kemiği
			Kaval Kemiği
			Kürek Kemiği
			Pazu Kemiği
			Dirsek Kemiği

2

	Eklem Çeşitleri
	↓			↓		↓
Oynar Eklem				Oynamaz Eklem		Yarı Oynar Eklem

Aşağıda verilen verilen eklemlerin türlerinin doğru bir şekilde işaretleyiniz

a	b	c	d	e	f
						Oynar Eklem
						Oynamaz Eklem
						Yarı Oynar Eklem

A. Aşağıda yer alan kavramları, verilen cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun şekilde yerleştiriniz.

Yarı Oynar Kas Enerjiye Kıkırdak Oynar Çizgili Mineral Düz Eklem Kalp Kan Hareket Uzun

1

Omurlar arasında eklemler bulunur.

2

Kemiklere göre daha yumuşak olan kemiksimi yapılara denir.

3

depolamak iskelet sisteminin görevlerindendir.

4

İskelet sistemindeki kemiklerin birleşme noktalarına denir.

5

İskelet sisteminin hareketini kısalıp kalınlaşarak sağlayan yapılara denir.

6

İstemli olarak çalışan kaslara kas denir.

7

Düzenli olarak çalışan zayıf kasılmalar yapan kas çeşidine kas denir.

8

Eklemleri sınıflandırırken durumu göz önünde bulundurulur.

9

kası çizgili bir yapıya sahip olmasına rağmen düz kas gibi çalışmaktadır.

10

Kasların kasılması için ihtiyacı vardır.

11

Kol, bacak, bilek eklemleri eklemlerdendir.

12

Kemikler vucutta dolaşan üretimini yapmaktadır.

13

Boyu eninden büyük olan kemiklere kemik denir.

B. Aşağıda verilen bilgiler doğru ise D, Yanlış ise Y seçeneğini seçiniz.

1

D	Y
		İskelet sistemi kemik, kıkırdak ve eklemlerden meydana gelir.
		İnsan vücudundaki bütün kemikler şekil bakımından benzerdir.
		Düzenli spor yapmak destek ve hareket sistemini güçlendirir.
		Kemiklerin yapısı protein ve karbonhidrat ağırlıklıdır.
		Kemikler kan üretiminde görev alırlar.

2

D	Y
		Eklemlerin bulunduğu kısımlarda aşınmanın engellemesini kıkırdak doku sağlar.
		Hareket yeteneğini kısıtlı olduğu eklemlere yarı oynar eklemler denir.
		Enerji ihtiyacı en fazla olan kaslar düz kaslardır.
		Çizgili yapıya sahip olan düz kaslardan biri de mide kaslarıdır.
		Eklemler oynar ve oynamaz eklemler olarak iki çeşittir.

C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1 Destek ve hareket sistemini görevleri alakalı olarak ;

I.		Vücudun dik durmasını sağlar.
II.		Bazı iç organları korur.
III.		Atık maddeleri vücuttan uzaklaştırır.

verilen ifadelerden hangileri doğrudur?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) II ve III
	D) I, II ve III

2 Aşağıda kas çeşitlerinin bulunmakta olduğu bazı yapı ve organlar verilmiştir.

	P	R	S	T
Çizgili Kas	+
Düz Kas		+	+
Kalp Kası				+

Buna göre bu yapı ve organlar ile alakalı olarak verilen aşağıdaki bilgilerden hangisi yanlıştır?

	A) P organı istemsiz çalışan bir kasa sahiptir.
	B) R ve S organları kalın bağırsak olabilir.
	C) R ve S organları mide olabilir.
	D) T organı kalp olabilir.

3 Aşağıda destek ve hareket sisteminden kolun çalışma şeklini göstermek için bir düzenek hazırlanıyor.

Bu medek ile alakalı olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

	A) Tahtalar kolumuzdaki uzun kemikleri ifade eder.
	B) Mavi ve yeşil lastikler zıt çalışan kaslardır.
	C) Raptiye dirsek ekleminin görevini görmüştür.
	D) Lastikler düz kas çeşidi olan kas çeşidine girer.

4

Yanda insan vücudunun bir bölümündeki kemikler numaralandırılarak verilmiştir.

Bu numaralandırılmış kemiklerden hangisi yassı kemik olarak isimlendirilmiştir?

	A) 1
	B) 2
	C) 3
	D) 4

5 3 öğrenci vücudumuz ile gerçekleştirdiğimiz bazı olayları örnek olarak vermiştir.

	Kadir: Sindirimi gerçekleşen besin son aşama için ince bağırsaktan kalın bağırsağa itilirler.
Sude: Vücudumuzdaki kanın bütün hücrelere ulaşması için durmadan pompalanırlar.
	Yeşim: Kitapları kaldırıp masaya koyarak ders çalışamaya başlanır.

Gerçekleşen bu olaylarda etkili olan kas gurupları nelerdir?

	Kadir	Sude	Yeşim

	A) Düz Kalp Çizgili
	B) Düz Çizgili Kalp
	C) Kalp Düz Çizgili
	D) Çizgili Düz Düz

6 Aşağıdakilerden hangisi destek ve hareket sistemini görevleri arasında değildir?

	A) Mineral depolamak
	B) Bazı kan hücrelerini üretmek
	C) Besinlerin sindirimini sağlamak
	D) Organların bütünlüğünü sağlamak

TEST

1

Yandaki kolun iki şekilde kol dirsekten açılmaktadır.

Buna göre,

I. Öndeki kaslar gevşer, arkadaki kaslar kasılır.

II. Arkadaki kaslar bağlı olduğu kemiği kendine doğru çeker.

III. Zıt çalışan kasların birbiriyle uyumu, hareketlerimizin daha kolay gerçekleşmesini sağlar.

ifadelerden hangileri doğrudur?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) II ve III
	D) I, II ve III

2

	KEMİKLER
	↓			↓		↓
▲				Kısa Kemikler		★
↓Örnek↓				↓Örnek↓		↓Örnek↓
Uyluk Kemiği				■		Kafatası Kemiği

Yukarıdaki şemanın doğru bir şekilde tamamlanması için numaralandırılmış yerlere hangileri yazılmalıdır?

	▲	★	■

	A) Uzun Kemikler El ve ayak Kemikler Yassı Kemikler
	B) El ve ayak Kemikler Uzun Kemikler Yassı Kemikler
	C) Uzun Kemikler Yassı Kemikler El ve ayak Kemikler
	D) Yassı Kemikler Uzun Kemikler El ve ayak Kemikler

3

Kalça	Kafatası

Yukarıda iskelet sistemimize ait bazı bölümlerin resimleri gösterilmiştir.

Buna göre resimlerdeki kemik çeşidi aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

	A) Düzensiz şekilli kemik
	B) Kısa kemik
	C) Yassı kemik
	D) Uzun kemik

4 Aşağıda bazı organların resimleri verilmiştir.

1	2
3

Bu organlarda bulunan kas çeşitleri ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

	A) 1. organda bulunan kas, isteğimiz dışında çalışır ve hızlı kasılır.
	B) 2. organda bulunan kas, isteğimizle çalışır ve hızlı kasılır.
	C) 3. organda bulunan kas, isteğimizle çalışır. Hızlı kasılır ama çabuk yorulur.
	D) 3. organda çizgili kas bulunur.

5 Aşağıda bazı organların resimleri verilmiştir.

Düz Kas	Çizgili Kas

Yukarıda şekilleri gösterilen kaslarla ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

	Düz Kas	Çizgili Kas

	A) Diğer kaslara göre daha güçsüzdür. Güçlü kasılır.
	B) İç organlarımızda bulunur. İskelete bağlı kasların yapısında bulunur.
	C) İsteğimiz dışında çalışır. İsteğimizle çalışır.
	D) Hızlı kasılır, çabuk yorulur. Yavaş kasılır ve yorulmazlar.

6 Destek ve hareket sisteminin sağlığı için,

1. Sandalyede, sırada, kanepede otururken dik oturmalıyız.
2. Yerden bir şey alırken dizlerimizi bükmeden eğilmeliyiz.
3. Düzenli olarak spor yapmalıyız.
4. D vitamini bulunan besinleri bol miktarda tüketmeliyiz.

davranışlarından hangisinin yapılması uygun değildir?

	A) 1
	B) 2
	C) 3
	D) 4

7 Aşağıda 3 farklı kemiğin şeklinin nasıl olduğu tarif ediliyor.

1. Kemik: Boyu genişliği ve kalınlığı birbirine yakın.
2. Kemik: Boyu eninden uzun.
3. Kemik: Yassı ve ince bir şekle sahip

Bu kemiklerle alakalı olarak aşağıda yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır?

	A) 1 kemik bilek kemiği olabilir.
	B) 3. kemik ile omurga kemiği benzer türdendir.
	C) 2. kemik türünden uyluk kemiği de vardır.
	D) Bu kemik türleri vücudumuzda eşit miktarlarda vardır.

8 Aşağıda bazı iskelet örnekleri verilmiştir.

I. Kafatası

II. Bacak kemikleri

III. Omurga

IV. Kol kemikleri

Buna göre hangi kemikler arasında yarı oynar eklem bulunur?

	A) I.
	B) II.
	C) III.
	D) IV.