GÜNEŞ SİSTEMİ VE TUTULMALAR ÖDEVPEDİA 2

HAFTALIK OLARAK OKUL PLANINA GÖRE O HAFTA İŞLENEN KONULAR İLE ALAKALI OLARAK HAZIRLANAN ÖDEVPEDİA'YA HER ÇARŞAMBA YENİ BİR SAYFA EKLENMEKTEDİR. SİTEDE VAR OLAN BÜTÜN ÇALIŞMALAR OKUL BİLGİLERİNİ PEKİŞTİRME AMAÇLIDIR. BU NEDENLE ÖNCELİK OKUL DERSLERİ VE ÖDEVLERİ OLMALIDIR!

AŞAĞIDA VERİLEN KONU İLE ALAKALI UYGULAMALARI ÇÖZELİM

1 Güneş ve Ay tutulmalarına ait karışık verilen özelliklerin hangisine ait olduğunu işaretleyiniz. 1- Işık ve gölge olayıdır. 2- Ay Yeni Ay evresindedir. 3- Ay Güneş ile Dünya arasındadır. 4- Ayı'n dolunay evresinde gerçekleşebilir. 5- Ancak gece vakti gözlenebilir. 6- Ancak gündüz vakti gözlenebilir. 7- Ay'ın saydam olamamasının bir sonucudur. 8- Belirli aralıklarla gerçekleşen bir gök olayıdır. 9- Dünya Güneş ile Ay'ın arasında kalır. 10- Dünya Güneşe Ay'dan daha yakındır.   1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Güneş Tutulmaları Güneş ve Ay Tutulmaları Ortak Ay Tutulmaları 2 Aşağıda Ay'ın evrelerinin Dünya Güneş konumu ve bu konumlarda Dünya'dan nasıl görüldüğü hakkında bir poster verilmiştir. Numaralandırılmış bu evrelerin hangilerinde hangi tutulma olabilme ihtimali düşünülebilir işaretleyiniz.   1 2 3 4 5 6 7 8 Güneş Tutulabilir. Ay Tutulabilir.

AŞAĞIDA YER ALAN KAVRAMLARI, VERİLEN CÜMLELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN ŞEKİLDE YERLEŞTİRİNİZ.

Saydam	Yeni Ay	Gündüz	Dolunay	Güneş	Gece	Dünya	Doğrultu	Doğrusal	Filtreli

1

Ay tutulması Ay'ın evresinde gerçekleşir.

2

Ay 'nın gölgesine girdiğinde ay tutulması gerçekleşmiş olur.

3

Ay bir madde olsaydı güneş tutulması olmazdı

4

tutulması Ay'ın gölgesini Dünya üzerine düşmesi ile gerçekleşir.

5

Güneş tutulması sırasında Ay evresindedir.

6

Güneş ve Ay tutulması sırasında Ay, Dünya ve Güneş aynı 'ya gelirler

7

Güneş tutulması gerçekleşirken Dünya’dan gözlemleyebilmesi için olması gerekir.

8

Ay tutulması gerçekleşirken Dünya’dan gözlemleyebilmesi için olması gerekir.

9

Güneş tutulması izlenirken gözü korumak için gözlük kullanılması gerekir.

AŞAĞIDA VERİLEN BİLGİLER DOĞRU İSE "D", YANLIŞ ISE "Y" SEÇENEĞİNİ SEÇİNİZ.

1 D Y Her ay düzenli olarak Güneş tutulması gerçekleşir. Güneş tutulması sırasında Ay dolunay evresindedir. Güneş tutulması gerçekleştiğinde dünyanın her yerinden gözlemlenemez. Ay tutulması sırasında Güneş ile Dünya Ay'ı arasına alır. Işığın doğrusal hareket etmemesi tutulmaların nedenidir. 2 D Y Güneş tutulması esnasında Dünya ile Güneş Ay'ı arasına alır. Ay ve Güneş tutulmaları belirli aralıklarla tekrarlayan gök olaylarıdır. Ay tutulmaları Dünya'nın belirli bölgelerinde gözlenebilir. Ay tutulmaları sırasında Güneş'ten bakan bir gözlem uydusu Ay'ı göremez. Güneş tutulmaları Dünya'nın belirli bir kısmını karartır.

AŞAĞIDAKİ ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1 Aşağıdaki resimde Güneş, Dünya ve Ay'ın aynı doğrultuda oldukları bir kare verilmiştir.

Yukarıdaki gösterilen zaman diliminde;

I. Ay Dolunay evresindedir.

II. Güneş tutulması gerçekleşmiştir.

III. Dünya üzerinde Ay'ın gölgesi bulunur.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

	A) I. ve II.
	B) I. ve III.
	C) II. ve III.
	D) I. , II. ve III.

2 Aşağıdaki resimde Güneş, Dünya ve Ay'ın aynı doğrultuda oldukları bir kare verilmiştir.

Yukarıdaki gösterilen zaman diliminde;

I. Gece olan bölgelerde gözlemlenebilir.

II. Ay Dünya'nın gölgesinde kalır.

III. Her ay bir defa gerçekleşmesi beklenir.

IV. Dolunay zamanı gözlenebilir.

İfadelerinden hangileri doğrudur?

	A) I. , II. ve III.
	B) I. , III. ve IV.
	C) II. , III. ve IV.
	D) I. , II. ve IV.

3 21 Haziran 2001 tarihinde gerçekleşmiş bir güneş tutulmasının dünya üzerinde oluşturduğu gölgeleme aşağıdaki gibi zaman hızlandırılarak simülasyonu yapılmıştır.

Sadece bu simülasyona göre aşağıdaki bilgilerden hangisine ulaşılabilir.

	A) Ay'ın gölgesi farklı şehirlere farklı zamanlarda düşmüştür.
	B) Ay bu tutulma sırasında yeni ay evresindedir.
	C) Tutulma sırasında Ay, Güneş'e Dünyadan daha yakındır.
	D) Tutulma bütün şehirlerden gözlenebilmiştir.

4 Güneş tutulması ve Ay tutulması olaylarının ortak noktalarının yer aldığı notlar arasına,

I. Yıl içinde birden fazla kez gerçekleşebilirler.

II. Güneş, Dünya ve Ay aynı doğrultudayken gerçekleşirler.

III. Dünya’nın gece yaşayan tarafındakiler gözlemleyebilir.

ifadelerinden hangileri yazılabilir?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) II ve III
	D) I, II ve III

5 Aşağıda Ay'ın evrelerinin Dünya Güneş konumu ve bu konumlarda Dünya'dan nasıl görüldüğü hakkında bir poster verilmiştir.

Buna göre;

I. 1. ve 9. yeni ay evresidir ve güneş tutulması yalnızca bu evrede gerçekleşebilir.

II. 5. evre dolunay evresidir ve ay tutulması yalnızca bu evrede gerçekleşebilir.

III. 5. hariç diğer evrelerde Ay'ın bir bölümünün karanlık olması Dünya'nın gölgesinden kaynaklanır.

ifadelerinden hangileri doğrudur?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) II ve III
	D) I, II ve III

6 Bir tutulma modelinde Dünya’nın, Güneş’e Ay’dan daha yakın olduğu bilinmektedir.

Bu tutulma olayı ile ilgili,

I. Ay’ın gölgesi Dünya’nın üzerine düşmektedir.

II. Tutulma olayı gerçekleşirken Ay, dolunay evresindedir.

III. Ay tutulması modellenmiştir.

yorumlarından hangileri doğrudur?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) II ve III
	D) I, II ve III

AŞAĞIDAKİ ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1 Aşağıda bazı sorular verilmiştir.

1. Ay tutulması sırasında Güneş ışığını hangi gök cismi engellemektedir?
2. Güneş tutulması sırasında Ay hangi evrededir?
3. Güneş tutulması gece mi gündüz mü görülür?

Soruların cevapları sırasıyla aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

	1. Soru	2. Soru	3. Soru

	A) Ay Dolunay Gündüz
	B) Dünya Dolunay Gece
	C) Ay Yeni ay Gece
	D) Dünya Yeni ay Gündüz

2

Güneş tutulmasını tahmin etmek isteyen birisi aşağıdaki sorulardan hangisini sorması yardımcı olmayacaktır?

	A) Güneş, Dünya ve Ay aynı doğrultuda mı?
	B) Bir önceki Güneş tutulmasından bir ay süre geçti mi?
	C) Ay, yeni ay evresinde mi?
	D) Ay, Güneş ile Dünya’nın arasında mı?

3

Güneş ve Ay tutulmalarına ait özellikler içeren kartlar yukarıdaki kutulara atılacaktır. Güneş tutulması kartları sarı, Ay tutulması kartları mavi ve ortak özellikler yeşil kutuya atılması gerektiğine göre; aşağıdakilerden hangisi yanlış olur?

	A) Sarı kutuya ” Güneş ışığı Dünya’nın belirli bölgelerine geçici bir süre ulaşmaz “ kartı atılabilir.
	B) Yeşil kutuya “her ay gerçekleşir” kartı atılabilir.
	C) Mavi kutuya ” Güneş’ten çıkarak gelen ve Ay’ın yansıttığı ışık Dünyanın belirli bölgelerine geçici bir süre ulaşmaz “ kartı atılabilir.
	D) Sarı kutuya "Ay’ın Dünya çevresindeki hareketlerinin sonuçlarından biridir" kartı atılabilir.

4

Mehmet Güneş ve Ay tutulmaları ile ilgili bir poster hazırlıyor. Posterde Güneş tutulmasını ve Ay tutulmasını göstermek için A, B, C ve D alanlarının hangilerine ay resmi yapıştırmalıdır?

	Güneş Tutulması	Ay Tutulması

	A) A B
	B) A D
	C) B C
	D) D A

5 Aşağıda verilmiş olan şemada yer alan bilgiler ait oldukları kavram ile ilerlenecektir.

		Ay'ın güneş ile dünya arasına girmesiyle oluşur.
		↓Güneş Tutulması				Ay Tutulması↓
Ay tutulması sırasında Ay'ın bulunduğu evredir.						Güneş tutulması sırasında Ay'ın bulunduğu evredir.
Dolunay↓	↓Yeni Ay					Dolunay↓			↓Yeni Ay
1.Kapı				2.Kapı		3.Kapı				4.Kapı

Buna göre doğru elemleştirmeleri yaparak ulaşabileceğimiz kapı hangisidir?

	A) 1.Kapı
	B) 2.Kapı
	C) 3.Kapı
	D) 4.Kapı

6 Güneş ve Ay tutulmaları ile ilgili özelliklerden bazıları karışık olarak aşağıda verilmiştir.

■ Çıplak gözle izlenebilir.

● Gündüz gerçekleşir.

▲ Ay, Dünya’nın gölgesinde kalır.

★ Tutulma yaklaşık bir saat gözlenebilir.

◆ Dünya üzerinde dar bir alanda gözlenir.

Buna göre, verilen özelliklerden hangileri Ay tutulmasına aittir?

	A) ■ ★
	B) ■ ▲ ★
	C) ◆ ●
	D) ■ ▲

7 Aşağıda Güneş, Dünya ve Ay ile süslenmiş bir saat bulunmaktadır.

Akrebin ucuna Dünya, yelkovanın ucuna Ay ve merkezine Güneş koyulan saatin gösterdiği andan itibaren ikinci defa ay tutulmasını modelleyebileceği saat kaçtır?

	A) 01:05
	B) 00:32
	C) 02:10
	D) 02:40

8 Aşağıda gökyüzünde gerçekleşen bir olay ile ilgili bilgi verilmiştir.

• Ay’ın yeni ay evresinde gerçekleşir.
• Ay’ın gölgesi Dünya’nın üzerine düşer.
• Her ay gerçekleşen bir olay değildir.

Hakkında bilgi verilen olayın gerçekleşmesi için Dünya, Güneş ve Ay aşağıdaki konumlardan hangisinde olmalıdır?

	A)
	B)
	C)
	D)