DNA VE GENETİK KOD SINAVPEDİA 2

A. Aşağıda yer alan kavramları, verilen cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun şekilde yerleştiriniz.

Mendel Hemofili Gen Çaprazlama Homozigot Alel Gen Kalıtsal Genotipi Heterozigot Akraba

1

DNA'da karakter belirten anlamlı parçalara adı verilir.

2

Canlının göz rengi, boy uzunluğu, esmer yada kumral olması gibi özellikler özelliktir.

3

Fasulyeler ile yaptığı araştırmalar ile kalıtımın temellerini oluşturmuş bilim adamı 'dir.

4

İki baskın yafa iki çekinik genin bir araya gelmesine , diğer adıyla saf döl denir.

5

Bir baskın bir çekinik genin bir araya gelmesine , diğer adıyla melez döl denir.

6

, kanın pıhtılaşmaması (ya da geç pıhtılaşması) hastalığıdır.

7

Bir karakterin baskın veya çekinik olması, saf veya melez döl olması onun ile ilgilidir.

8

Kalıtsal hastalıkların oluşmasındaki riskini evliliği arttırır.

9

Karakterin yavru bireye aktarılma şansını hesaplamalarıyla bulabiliriz.

10

Biri anneden biri babadan gelen aynı karaktere etki eden genlerden her birine denir.

B. Aşağıda verilen bilgiler doğru ise D, Yanlış ise Y seçeneğini seçiniz.

1

D	Y
		X ve Y kromozomları cinsiyet kromozomu olarak da bilinir.
		Baskın genleri sembollerken küçük harf kullanmaya dikkat edilmelidir.
		Mendel çalışmalarını kilise bahçesine diktiği fasulyeleri ile yapmıştır.
		Biyoloji biliminde kalıtım çalışmaları genetik olarak adlandırılır.
		Akraba evliliği ile kalıtsal hastalıkların bulaşma riski azaltılabilir.

2

D	Y
		Down sendromu ve renk körlüğü gibi kalıtsal hastalıklar tedavi edilebilir.
		Çekinik olan bir karakterin ortaya çıkması için mutlaka homozigot döller kullanılmalıdır.
		Nesilden nesile genlerle aktarılamayan özelliklere kalıtsal olmayan karakter denir.
		Bulunduğu hücrede ya da taşıdığı karakterleri her zaman oluşturan gene dominant gen denir.
		Çekinik gen sadece baskın gen olmadığı zaman etkisini gösteren gendir.

C. Aşağıdaki çoktan seçmeli soruları cevaplayınız.

1 Aşağıda bazı bilgiler ve bu bilgilere ait kavramlar verilmiştir.

Gen	★		☆		Aynı karaktere etki eden genlerden her birine denir. Biri anneden biri babadan gelir.
Fenotip	▲		△		DNA molekülü üzerinde yer alan ve belli bir protein üretimi için kod veren parçadır.
Alel	■		□		Genetik etkilerle oluşan özelliklerin canlının görünümünde etkili olmasıdır.

Buna göre bu kavramlar ile bilgilerin eşleştirilmesi aşağıdakilerden hangisinde doğru verilmiştir?

	A) ☆=■ □=▲ △=★
	B) ☆=■ □=★ △=▲
	C) ☆=▲ □=★ △=■
	D) ☆=★ □=▲ △=■

2 Aşağıda mor ve beyaz çiçekli bezelyelerin çaprazlaması sonucu oluşan fenotipler gösterilmiştir.

Başlangıçta→	1		2
1. Kuşak→	3	4	5	6
Seçilir→	4		5
2. Kuşak→	7	8	9	10

Kaç numaralı çiçek bitkileri çiçek rengi bakımından kesinlikle melezdir?

	A) 1 ve 4
	B) 3, 4, 5 ve 6
	C) 4, 5, 6, ve 7
	D) 3, 4, 5, 6, 8 ve 9

3 İnsanlardaki kalıtsal hastalık genleri anne ve babalarından yani atalarından gelir. Kalıtsal hastalık geni taşıyan kişinin yakın akrabalarında aynı hastalık geninin bulunma ihtimali, akraba olmayan kişilere göre daha yüksektir. Bu nedenle kalıtsal hastalık geni taşıyan ve akraba olan kişilerin evlenmesi halinde (homozigot durumda) kalıtsal hastalık ortaya çıkabilir.

Buna göre;

1. Ailesinde çekinik genle hastalık taşıyan bireylerin akraba evliliği yapmasıyla doğacak çocuklarının hasta olmasına neden olabilir.
2. Akraba evliliği yapan bireylerin hastalık taşıyan genin fenotip olarak görülmesi daha büyük ihtimaldir.
3. Çekinik genle taşınan hastalıklar sadece akraba evliliğinde görülür.

yukarıda verilen yorumlardan hangileri doğrudur?

	A) Yalnız 1
	B) 1 ve 2
	C) 2 ve 3
	D) 1, 2 ve 3

4 Aşağıda 1 adet kısa boylu bezelye ve 2 adet genotipleri farklı uzun boylu bezelye bitkisi numaralandırılmıştır.

1	2	3
Kısa Boylu	Uzun Boylu	Uzun Boylu

Numaralandırılmış bezelyelerden;

• 1. ve 2. görseldeki bezelye bitkisi çaprazlama yapıldığında tamamı uzun boylu bitki oluşmaktadır.
• 1. ve 3. görseldeki bezelye bitkisi çaprazlama yapıldığında yarısı uzun yarısı kısa boylu bitki oluşmaktadır.

Buna göre görseldeki hangi bitkiler saf döldür?

	A) 1 ve 2
	B) 1 ve 3
	C) 2 ve 3
	D) 1, 2 ve 3

5 Tabloda bazı genlerin baskın olma durumları gösterilmiştir.

	Özellik	Baskın	Çekinik
	A
	B
	C
	D

.

Tabloda verilen bilgilere göre aşağıda yapılan yorumlardan hangisi doğrudur?

	A) "A" özelliği genotipte yer aldığı her durumda etkisini gösterir.
	B) "B" özelliği dış görünüşte etkisini göstermesi için anne ve babadan gelen genlerin genotipinin homozigot olması gerekmektedir.
	C) "C" özelliği sadece homozigot durumunda özelliğini gösterir.
	D) "D" özelliği genetipinde gösteren bir birey saf veya melezdir.

6 Kıvırcık sağ geni düz saç genine baskındır. Kıvırcık olan anne ve babanın ilk çocukları düz saçlıdır.

Buna göre doğacak olan ikinci çocuk;

		Genotip	Fenotip
	1	Dd	Kıvırcık
	2	dd	Düz
	3	DD	Kıvırcık

.

Fenotip ve genotipi yukarılardan hangisi gibi olabilir?

	A) Yalnız 1
	B) 1 ve 2
	C) 2 ve 3
	D) 1, 2 ve 3