MADDE VE ENDÜSTRİ ÖDEVPEDİA 4

HAFTALIK OLARAK OKUL PLANINA GÖRE O HAFTA İŞLENEN KONULAR İLE ALAKALI OLARAK HAZIRLANAN ÖDEVPEDİA'YA HER ÇARŞAMBA YENİ BİR SAYFA EKLENMEKTEDİR. SİTEDE VAR OLAN BÜTÜN ÇALIŞMALAR OKUL BİLGİLERİNİ PEKİŞTİRME AMAÇLIDIR. BU NEDENLE ÖNCELİK OKUL DERSLERİ VE ÖDEVLERİ OLMALIDIR!

1 Asit Baz Tatları ekşidir. Sulu Çözeltilerinde OH- iyonu verirler. pH değeri 7-14 arasındadır. Sulu çözeltileri elektrik akımını geçirir. Mavi turnusol kağıdını kırmızıya çevirirler. 2 Asit Baz Tatları acıdır. Sulu Çözeltilerinde H+ iyonu verirler. pH değeri 1-7 arasındadır. Nötrleşme tepkimelerine katılırlar. Kırmızı turnusol kağıdını maviye çevirirler.

AŞAĞIDA YER ALAN KAVRAMLARI, VERİLEN CÜMLELERDE BOŞ BIRAKILAN YERLERE UYGUN ŞEKİLDE YERLEŞTİRİNİZ.

Ekşi	Bazik	Kırmızı	Nötürleşme	Titrasyon	Acı	Limon	Mavi	Asidik

1

Asitlerin tatları , bazların ise 'dır.

2

Asitler turnusol kağıdını renge çevirirken, bazlar renge çevirirler.

3

Asit ve bazların birbiri ile girdiği tepkimelere tepkimeleri denir.

4

Bir çözeltinin içerisindeki OH- iyonu , H+ iyoni ise olduğunu gösterir.

5

Asit çözeltisi içerisine yavaş yavaş baz çözeltisi eklenmesine denir.

6

içerisinde bulunan asidin adına kimyada sitrik asit denilir.

AŞAĞIDA VERİLEN BİLGİLER DOĞRU İSE "D", YANLIŞ ISE "Y" SEÇENEĞİNİ SEÇİNİZ.

1 D Y Asit ve bazlar birbirleriyle tepkimeye girmezler. Yapısında H (Hidrojen) atomu bulunduran her madde asittir. Asitler mermer ve metaller ile tepkimeye girerler. Asitlerin pH değeri 0-7 arasında iken, bazların 7-14 arasındadır. Kuvvetli asitlerden olan hidroklorik asit, halk arasında tuz ruhu olarak bilinir. 2 D Y Kuvvetli asitler sağlam metal kaplarda muhafaza edilmelidir. Suda çözüldüğünde OH- iyonu veren maddelere baz adı verilir. Temizlik malzemeleri birbiri içine eklenirse daha etkili olurlar. Turnusol kağıdı, metil oranj, fenolftalein gibi maddelere ayıraç yada indikatör adı verilir. Asit yağmurlarına fosil yakıtların yanması sonucu CO2, NO2, SO2 gibi gazlar neden olur.

AŞAĞIDAKİ ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1 Aşağıda asit asit ve baz oldukları bilinen iki çözelti bulunmaktadır.

	1. Kap X çözeltisi		2. Kap Y çözeltisi

Buna göre;

I. Çözeltilere mavi turnusol kağıdı batırmak

II. Çözeltilerin elektrik akımını iletip iletmediğine bakmak.

III. Çözeltilere fenolftalein damlatmak.

IV. Çözeltilere çinko parçaları atıp gözlemlemek

yapılanlardan hangileri asit çözeltisinin hangisi olduğunu bulmamızı sağlar?

	A) I, II ve III
	B) II, III ve IV
	C) I, III ve IV
	D) I, II ve IV

2

HCl çözeltisinin içerisine NaOH çözeltisi damla damla eklenmektedir. pH miktarları bilinmeyen çözeltilerin karıştırılması bir süre sonra durduruluyor.

Buolay sonucunda;

I. Karışımın son durumda pH değeri 8 olabilir.

II. Erlen içerisindeki pH değeri zamanla azalmıştır.

III. Son durumda çözeltiye batırılan kırmızı turnusol kağıdı maviye dönecektir.

yargılarından hangisine ulaşılamaz?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) I ve III
	D) I, II ve III

3 Aşağıda verilen yorumlardan doğru olanlara (D) yanlış olanlara (Y) seçeneği işaretlenmesi istenmektedir.

D	Y
●	○		Mermer tezgah üzerine dökülen limon suyu tezgahın aşınmasına ve renk değiştirmesine neden olabilir.
●	○		pH seviyesi 0 ila 2 arasında olan maddelere baz karıştırmak tehlikeli reaksiyonlara sebep olabilir.
●	○		Fosil yakıtların kullanımı asit yağmurlarına neden olabilir.
○	●		Sönmüş kireç çözeltisinin içerisine kırmızı turnusol kağıdı batırıldığında mavi renge dönecektir.

Yukarıdaki gibi etkinliği yapan bir öğrenci doğru işaretlemelerinden 10 puan alacağına göre toplamda kaç puan kazanır?

	A) 10
	B) 20
	C) 30
	D) 40

4 Bir kap içerisinde bulunan X çözeltisinin içerisine bir damlalık yardımıyla metil oranj damlatılıyor.

	Metil oranj X çözeltisi

Çözeltinin bu işlemden sonra kırmızı renge döndüğü gözlemlendiğine göre X çözeltisi hakkında;

I. Tadı ekşidir.

II. Mavi turnusol kağıdının rengini maviye çevirir.

III. Elektrik akımını iletir.

çıkarımlarından hangileri yapılabilir?

	A) Yalnız I
	B) Yalnız II
	C) I ve III
	D) I, II ve III

5 Ayıraçları incelemek amacıyla iki farklı bitki üzerinde deneme yapılıyor.

1. İşlem: Kırmızı lahana bir kap içerisinde kaynatılarak mor renk bir sıvı elde ediliyor.

2. İşlem: Bir miktar salatalık rendelenip sıkılarak yeşil renk bir sıvı elde ediliyor.

Bu iki işlemde elde edilen sıvılar ayrı ayrı bir miktar limon suyu ve bir miktar sönmüş kireç çözeltisine damlatılıyor.

	1. İşlemden elde edilen damlatılıyor.		2. İşlemden elde edilen damlatılıyor.

Renk değişimleri yukarıdaki gibi olduğuna göre;

1. Kırmızı lahana suyu doğal bir belirteçtir.
2. Salatalık belirteç olarak kullanmak için uygun değildir.
3. Asidik özellik gösteren maddelerde kırmızı lahana suyu kırmızı renk verir.

yargılarından hangilerine ulaşılabilir?

	A) Yalnız 1
	B) 1 ve 2
	C) 1 ve 3
	D) 1, 2 ve 3

6 Asit ve bazlarla alakalı olarak verilen aşağıdaki uygulama şekildeki gibi doldurulmuştur.

Asitler	Bazlar
●	○	Tatları ekşidir.
●	●	Nötürleşme tepkimesi verir.
●	○	Metalleri aşındırır.
○	●	Ele kayganlık hissi verir.
●	○	Turnusol kağıdını etkiler.
●	●	Sulu çözeltileri elektrik akımını geçirir.
○	●	Tatları acıdır.

Cevaplandırılan uygulama hakkında yapılan aşağıdaki yorumlardan hangisi doğrudur?

	A) Bütün seçenekler doğru olarak işaretlenmiştir.
	B) Metalleri aşındırma özelliği ikisinin özelliği olarak işaretlenmelidir.
	C) Turnusol kağıdını her ikisinin de etkileyebileceği şekilde işaretlenmelidir.
	D) Nötrleşme tepkimesine sadece asitler olarak işaretlenmeliydi.

AŞAĞIDAKİ ÇOKTAN SEÇMELİ SORULARI CEVAPLAYINIZ.

1 Aşağıda bazı ayıraçların asit ve bazlarda renk değişimlerini gösteren tablo verilmiştir.

Belirteç	Asitte	Bazda
Turnusol Kağıdı	Kırmızı	Mavi
Metil Oranj	Kırmızı	Sarı
Fenolftalein	Renksiz	Pembe
Kırmızı Lahana Suyu	Kırmızı	Mavi

1. uygulama: kırmızı turnusol kağıdı KOH çözeltisine, Mavi turnusol kağıdı H2SO4 çözeltisine batırılıyor.

2. uygulama: KOH çözeltisine fenolftalein ekleniyor.

3. uygulama: Portakal suyuna metil oranj damlatılıyor.

Yapılan işlemlerin sonuçları hakkında aşağıda yapılan gözlemlerin hangisi yanlıştır?

	A) 2. uygulamada çözelti pembe renk almıştır.
	B) Her 3 uygulamada da renk değişimi olur.
	C) 3. uygulamada renk değişimi gözlenmez
	D) 1. işlemde turnusol kağıtlarının renkleri değişmiştir.

2 Asit yağmurları ile ilgili;

I. Fosil yakıtların yanması sonucu oluşan CO₂, SO₂ ve NO₂ gibi hava kirliliğine sebep olan gazlar atmosfere verilir.

II. Asit yağmurlarına yanardağların atmosfere püskürttüğü kül ve dumanda etki eder.

III. Havadaki su buharı fosil yakıtların yanması sonucu açığa çıkan gazlar ile kimyasal tepkimeye girerek nitrik asit, sülfirik asit ve karbonik asitler meydana gelir.

verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

	A) Yalnız I
	B) I ve II
	C) II ve III
	D) I, II ve III

3 Aşağıdaki tabloda K, L, M ve N maddelerinin pH değerleri verilmiştir.

MADDE	K	L	M	N
pH Değeri	1	7	8,3	13

Buna göre,

I. K maddesi mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çevirir.

II. L maddesi nötr yapıdadır.

III. M maddesi, N maddesine göre zayıf baz özelliği gösterir.

IV. K maddesi metal kapta saklanmalıdır.

ifadelerinden hangileri yanlıştır?

	A) Yalnız IV
	B) II ve IV
	C) I ve III
	D) I, II ve III

4

	X sıvısı		Y sıvısı

Yukarıdaki resimlerde X ve Y sıvısına turnusol kâğıdı batırıldığında renk değişimleri gösterilmiştir.

Buna göre X ve Y sıvıları ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi yanlıştır?

	A) X ve Y sıvılarının sulu çözeltileri elektrik akımını iletir.
	B) Y sıvısının pH değeri, 7–14 arasındadır.
	C) X sıvısı kuvvetli bir bazdır.
	D) Mutfak tezgahındaki mermere dökülen X sıvısı mermeri aşındırır.

5 Asitler metaller ile tepkimeye girerek metalin aşınmasına ve tepkime sonucu hidrojen gazı çıkışına neden olurlar.

45g H2SO4 I.

15g Alüminyum II.

55 g III.

Yukarıda 45g H2SO4 ve 15g Alüminyum karıştırılarak tepkimeyi tamamlaması bekleniyor. Tepkimenin tamamı tamamlandığında III. kap ölçülüyor ve karışımın 55g olduğu gözleniyor.

Yapılan bu deneyde aşağıdaki çıkarımlardan hangisine ulaşılamaz?

	A) Asit ve metaller kimyasal olarak tepkime gerçekleştirirler.
	B) Tepkime sırasın 5g hidrojen havaya karışmıştır.
	C) Tepkime sonucu oluşan yeni maddenin pH değeri 7'den büyüktür.
	D) Alüminyum yerine çinko kullanılmış olsa aynı sonuçlar gözlenebilirdi.

6

	X
	Y

Yukarıdaki saf su bulunan kaplara şekildeki gibi X, Y maddeleri eklenince pH grafiği şekildeki gibi olmaktadır.

Buna göre aşağıda yapılan yorumlardan hangisi yanlıştır?

	A) Saf suya eklenen X maddesi asit olabilir, çünkü pH miktarı azalmıştır.
	B) X maddesi NH3, Y maddesi ise CH3COOH olabilir.
	C) Saf suya eklenen Y maddesi baz olabilir, çünkü pH miktarı artmıştır.
	D) X maddesi eklendikten sonra mavi turnusol kağıdına etki eder: Y maddesi eklendikten sonra kırmızı turnusol kağıdına etki eder.